Atticvs Tu uero istam Romae legem rogato,
|
2.36.15
|
nobis nostras ne ademeris.
|
|
Marcvs Ad nostras igitur reuertor.
|
37.1
|
Quibus profecto diligentissime sanciendum est, ut
|
|
mulierum famam multorum oculis lux clara custo-
|
|
diat, initienturque eo ritu Cereri quo Romae initiantur.
|
|
Quo in genere seueritatem maiorum senatus uetus
|
5
|
auctoritas de Bacchanalibus et consulum exercitu
|
|
adhibito quaestio animaduersio<que> declarat. Atque
|
|
omnia nocturna (ne nos duriores forte uideamur) in
|
|
media Graecia Diagondas Thebanus lege perpetua sus-
|
|
tulit. Nouos uero deos et in his colendis nocturnas
|
10
|
peruigilationes sic Aristophanes facetissumus poeta
|
|
ueteris comoediae uexat, ut apud eum Sabazius et
|
|
quidam alii dei peregrini iudicati e ciuitate eiciantur.
|
|
Publicus autem sacerdos imprudentiam consilio
|
|
expiatam metu liberet, audaciam <libid>ines immittendi
|
15
|
religionibus foedas damnet atque inpiam iudicet.
|
|
Iam ludi publici, quoniam sunt cauea circoque
|
38.1
|
diuisi, sint corporum certationes cursu et pugillatu
|
|
et luctatione curriculisque equorum usque ad certam
|
|
uictoriam <in> circo constitut<ae>; cauea cantu<i> u<a>cet et
|
|
fidibus et tibiis, dummodo ea moderata sint, ut lege
|
5
|
praescribitur. Adsentior enim Platoni, nihil tam facile
|
|
in animos teneros atque mollis influere quam uarios
|
|
canendi sonos, quorum dici uix potest quanta sit uis
|
|
in utramque partem. Namque et incitat languentes et
|
|
languefacit excitatos, et tum remittit animos, tum
|
10
|
contrahit; ciuitatumque hoc multarum in Graecia
|
|
interfuit, antiquom uocum conseruar<i> modum; qua-
|
|
rum mores lapsi ad mollitias pariter sunt inmutati
|
|
cum cantibus, aut hac dulcedine corruptelaque depra-
|
|
uati, ut quidam putant, aut cum seueritas eorum ob
|
15
|
alia uitia cecidisset, tum fuit in auribus animisque
|
|
mutatis etiam huic mutationi locus.
|
|
Quam ob rem ille quidem sapientissimus Grae-
|
39.1
|
ciae uir longeque doctissimus ualde hanc labem uere-
|
|
tur. Negat enim mutari posse musicas leges sine muta-
|
|
tione legum publicarum. Ego autem nec tam ualde id
|
|
timendum nec plane contemnendum puto. Illud qui-
|
5
|
dem <constat>; quae solebant quondam conpleri seueri-
|
|
tate iucunda Liuianis et Naeuianis modis, nunc <fit>
|
|
ut eadem exululent, <cum> ceruices oculosque pariter
|
|
cum modorum flexionibus torqueant. Grauiter olim
|
|
ista uindicabat uetus illa Graecia, longe prouidens
|
10
|
quam sensim pernicies illapsa ciuium <in> animos malis
|
|
studiis malisque doctrinis repente totas ciuitates
|
|
euerteret, si quidem illa seuera Lacedaemo neruos
|
|
iussit, quos plures quam septem haberet, in Timothei
|
|
fidibus in<ci>di.
|
15
|
Deinceps in lege est, ut de ritibus patriis
|
40.1
|
colantur optuma. De quo cum consulerent Athenienses
|
|
Apollinem Pythium, quas potissimum religiones tene-
|
|
rent, oraclum editum est 'eas quae essent in more
|
|
maiorum'. Quo cum iterum uenissent maiorumque
|
5
|
morem dixissent saepe esse mutatum, quaesissentque
|
|
quem morem potissimum sequerentur e uariis, respon-
|
|
dit 'optumum'. Et profecto ita est ut id habendum
|
|
sit antiquissimum et deo proximum, quod sit optu-
|
|
mum.
|
10
|
Stipem sustulimus, nisi eam quam ad paucos dies
|
|
propriam Idaeae Matris excepimus. Implet enim
|
|
superstitione animos et exhaurit domus.
|
|
Sacrilego poena est, neque ei soli qui sacrum abstu-
|
|
lerit, sed etiam ei qui sacro, commendatum <aliquid
|
15
|
rapuerit>.
|
|
Quod et nunc multis fit in fanis, <et olim> Ale-
|
41.1
|
xander in Cilicia deposuisse apud Solensis in delubro
|
|
pecuniam dicitur, et Atheniensis Clisthenes Iunoni
|
|
Samiae ciuis egregius, quom rebus timeret suis, filia-
|
|
rum dotis credidit.
|
5
|
Sed iam de periuriis, de incesto, nihil sane hoc qui-
|
|
dem loco disputandum est.
|
|
Donis impii ne placare audeant deos, Platonem
|
|
audiant, qui uetat dubitare qua sit mente futurus deus,
|
|
quom uir nemo bonus ab inprobo se donari uelit.
|
10
|
<De> diligentia uotorum satis in lege dictum est ac
|
|
uoti <est> sponsio qua obligamur deo. Poena uero uio-
|
|
latae religionis iustam recusationem non habet. Quid
|
|
ego hic sceleratorum utar exemplis, quorum pl<en>ae
|
|
tragoediae? Quae ante oculos sunt, ea potius adtin-
|
15
|
gam. Etsi haec commemoratio uereor ne supra homi-
|
|
nis fortunam esse uideatur, tamen quoniam sermo
|
|
mihi est apud <u>os, nihil reticebo <uelim>que hoc, quod
|
|
loquar, diis immortalibus gratum potius uideri quam
|
|
graue <h>om<i>ni<bus>.
|
20
|
<C>um perditorum ciuium scelere discessu
|
42.1
|
meo religionum iura polluta sunt, uexati nostri Lares
|
|
familiares, in eorum sedibus exaedificatum templum
|
|
Licentiae, pulsus a delubris is qui illa seruarat: cir-
|
|
cumspicite celeriter animo (nihil enim attinet quem-
|
5
|
quam nominari), qui sint rerum exitus consecuti. Nos,
|
|
qui illam custodem urbis omnibus ereptis nostris rebus
|
|
ac perditis uiolari ab impiis passi non sumus, eamque
|
|
ex nostra domo in ipsius patris domum detulimus,
|
|
iudicia senatus, Italiae, gentium denique omnium
|
10
|
conseruatae patriae consecuti sumus. Quo quid acci-
|
|
dere potuit homini praeclarius? Quo<rum> scelere reli-
|
|
giones tum prostratae adflictaeque sunt, partim ex
|
|
illis distract<i> ac dissipat<i> iacent; qui uero ex iis et
|
|
horum scelerum principes fuerant, et praeter ceteros
|
15
|
in omni religione impii, non solum <nullo in> uita cru-
|
|
ciatu atque dedecore, uerum etiam sepultura et iustis
|
|
exsequiarum caruerunt.
|
|