Sed illa sunt lumina duo quae maxime causam
|
107.6
|
istam continent. Primum enim negatis fieri posse ut
|
|
quisquam nulli rei adsentiatur. at id quidem perspi-
|
|
cuum est, cum Panaetius, princeps prope meo quidem
|
|
iudicio Stoicorum, ea de re dubitare se dicat quam
|
10
|
omnes praeter eum Stoici certissimam putant, vera
|
|
esse <responsa> haruspicum auspicia oracula somnia
|
|
vaticinationes, seque ab adsensu sustineat—quod
|
|
is potest facere vel de iis rebus quas illi a quibus
|
|
ipse didicit certas habuerint, cur id sapiens de reli-
|
15
|
quis rebus facere non possit? an est aliquid quod
|
|
positum vel inprobare vel adprobare possit, dubitare
|
|
non possit? an tu in soritis poteris hoc cum voles,
|
|
ille in reliquis rebus non poterit eodem modo insis-
|
|
tere, praesertim cum possit sine adsensione ipsam veri
|
20
|
similitudinem non inpeditam sequi. Alterum est
|
108.1
|
quod negatis actionem ullius rei posse in eo esse
|
|
qui nullam rem adsensu suo conprobet. Primum enim
|
|
videri oportet, in quo sit etiam adsensus (dicunt enim
|
|
Stoici sensus ipsos adsensus esse, quos quoniam ad-
|
5
|
petitio consequatur actionem sequi)—tolli autem
|
|
omnia si visa tollantur. hac de re in utramque partem
|
|
et dicta sunt et scripta multa †vide superiore†, sed
|
|
brevi res potest tota confici. ego enim etsi maximam
|
|
actionem puto repugnare visis obsistere opinionibus
|
10
|
adsensus lubricos sustinere, credoque Clitomacho ita
|
|
scribenti, Herculi quendam laborem exanclatum a Car-
|
|
neade, quod ut feram et inmanem beluam sic ex
|
|
animis nostris adsensionem id est opinationem et te-
|
|
meritatem extraxisset, tamen, ut ea pars defensionis
|
15
|
relinquatur, quid impediet actionem eius qui proba-
|
|
bilia sequitur nulla re inpediente? "Hoc" inquit "ipsum
|
109.1
|
inpediet, quod statuet ne id quidem quod probet posse
|
|
percipi". Iam istuc te quoque impediet in navigando
|
|
et in conserendo, in uxore ducenda in liberis pro-
|
|
creandis, plurumisque in rebus, in quibus nihil sequere
|
5
|
praeter probabile. Et tamen illud usitatum et saepe
|
|
repudiatum refers, non ut Antipater, sed ut ais pres-
|
|
sius; nam Antipatrum reprensum quod diceret con-
|
|
sentaneum esse ei qui adfirmaret nihil posse con-
|
|
prendi id ipsum saltem dicere posse conprendi. quod
|
10
|
ipsi Antiocho pingue videbatur et sibi ipsum con-
|
|
trarium; non enim potest convenienter dici nihil con-
|
|
prendi posse, <si quicquam conprendi posse> dicatur
|
|
illo modo potius putat urguendum fuisse Carneadem,
|
|
cum sapientis nullum decretum esse possit nisi con-
|
15
|
prehensum perceptum cognitum, ut hoc ipsum decre-
|
|
tum qui sapientis esse <diceret>, nihil posse percipi,
|
|
fateretur esse perceptum. proinde quasi sapiens nul-
|
|
lum aliud decretum habeat et sine decretis vitam agere
|
|
possit. sed ut illa habet probabilia non percepta, sic
|
110.1
|
hoc ipsum nihil posse percipi. nam si in hoc habe-
|
|
ret cognitionis notam, eadem uteretur in ceteris; quam
|
|
quoniam non habet, utitur probabilibus. itaque non
|
|
metuit ne confundere omnia videatur et incerta red-
|
5
|
dere. non enim quem ad modum si quaesitum ex
|
|
eo sit stellarum numerus par an impar sit, item si
|
|
de officio multisque aliis de rebus, in quibus versatus
|
|
exercitatus<que sit>, nescire se dicat. in incertis enim
|
|
nihil est probabile; in quibus autem est, in iis non
|
10
|
deerit sapienti nec quid faciat nec quid respondeat.
|
|