Quo modo igitur, inquies, verum esse poterit omnia 5.69.1
referri ad summum bonum, si amicitiae, si propinqui-
tates, si reliqua externa summo bono non continentur?
Hac videlicet ratione, quod ea, quae externa sunt, iis
tuemur officiis, quae oriuntur a suo cuiusque genere 5
virtutis. nam et amici cultus et parentis ei, qui officio
fungitur, in eo ipso prodest, quod ita fungi officio in
recte factis est, quae sunt orta <a> virtutibus. quae
quidem sapientes sequuntur duce natura tanquam
videntes; non perfecti autem homines et tamen in- 10
geniis excellentibus praediti excitantur saepe gloria,
quae habet speciem honestatis et similitudinem. quodsi
ipsam honestatem undique perfectam atque absolutam.
rem unam praeclarissimam omnium maximeque lau-
dandam, penitus viderent, quonam gaudio compleren- 15
tur, cum tantopere eius adumbrata opinione laetentur?
quem enim deditum voluptatibus, quem cupiditatum 70.1
incendiis inflammatum in iis potiendis, quae acerrime
concupivisset, tanta laetitia perfundi arbitramur, quan-
ta aut superiorem Africanum Hannibale victo aut
posteriorem Karthagine eversa? quem Tiberina descen- 5
sio festo illo die tanto gaudio affecit, quanto L. Pau-
lum, cum regem Persem captum adduceret, eodem
flumine invectio?
  Age nunc, Luci noster, extrue animo altitudinem 71.1
excellentiamque virtutum: iam non dubitabis, quin
earum compotes homines magno animo erectoque
viventes semper sint beati, qui omnis motus fortunae
mutationesque rerum et temporum levis et inbecillos 5
fore intellegant, si in virtutis certamen venerint. illa
enim, quae sunt a nobis bona corporis numerata,
complent ea quidem beatissimam vitam, sed ita, ut
sine illis possit beata vita existere. ita enim parvae
et exiguae sunt istae accessiones bonorum, ut, quem 10
ad modum stellae in radiis solis, sic istae in virtutum
splendore ne cernantur quidem.