Transfer idem ad modestiam vel temperantiam, 2.60.1
quae est moderatio cupiditatum rationi oboediens. sa-
tisne ergo pudori consulat, si quis sine teste libidini
pareat? an est aliquid per se ipsum flagitiosum, etiamsi
nulla comitetur infamia? 5
  Quid? fortes viri voluptatumne calculis subductis
proelium ineunt, sanguinem pro patria profundunt, an
quodam animi ardore atque impetu concitati? utrum
tandem censes, Torquate, Imperiosum illum, si nostra
verba audiret, tuamne de se orationem libentius audi- 10
turum fuisse an meam, cum ego dicerem nihil eum fe-
cisse sua causa omniaque rei publicae, tu contra nihil
nisi sua? si vero id etiam explanare velles apertiusque
diceres nihil eum fecisse nisi voluptatis causa, quo
modo eum tandem laturum fuisse existimas? esto, fe- 61.1
cerit, si ita vis, Torquatus propter suas utilitates—
malo enim dicere quam voluptates, in tanto praesertim
viro—, num etiam eius collega P. Decius, princeps in
ea familia consulatus, cum se devoverat et equo ad- 5
misso in mediam aciem Latinorum irruebat, aliquid de
voluptatibus suis cogitabat? ubi ut eam caperet aut
quando? cum sciret confestim esse moriendum eamque
mortem ardentiore studio peteret, quam Epicurus vo-
luptatem petendam putat. quod quidem eius factum 10
nisi esset iure laudatum, non esset imitatus quarto con-
sulatu suo filius, neque porro ex eo natus cum Pyrrho
bellum gerens consul cecidisset in proelio seque e con-
tinenti genere tertiam victimam rei publicae praebuisset.
  Contineo me ab exemplis. Graecis hoc modicum est: 62.1
Leonidas, Epaminondas, tres aliqui aut quattuor; ego
si nostros colligere coepero, perficiam illud quidem, ut
se virtuti tradat constringendam voluptas, sed dies me
deficiet, et, ut Aulus Varius, qui est habitus iudex du- 5
rior, dicere consessori solebat, cum datis testibus alii
tamen citarentur: 'Aut hoc testium satis est, aut nescio,
quid satis sit,' sic a me satis datum est testium. Quid
enim? te ipsum, dignissimum maioribus tuis, volup-
tasne induxit, ut adolescentulus eriperes P. Sullae con- 10
sulatum? quem cum ad patrem tuum rettulisses, for-
tissimum virum, qualis ille vel consul vel civis cum
semper, tum post consulatum fuit! quo quidem auctore
nos ipsi ea gessimus, ut omnibus potius quam ipsis
nobis consuluerimus. At quam pulchre dicere videbare, 63.1
cum ex altera parte ponebas cumulatum aliquem plu-
rimis et maximis voluptatibus nullo nec praesenti nec
futuro dolore, ex altera autem cruciatibus maximis toto
corpore nulla nec adiuncta nec sperata voluptate, et 5
quaerebas, quis aut hoc miserior aut superiore illo bea-
tior; deinde concludebas summum malum esse dolorem,
summum bonum voluptatem!