Quam multa illi de re publica scripserunt, quam 4.5.9
multa de legibus! quam multa non solum praecepta 10
in artibus, sed etiam exempla in orationibus bene di-
cendi reliquerunt! primum enim ipsa illa, quae sub-
tiliter disserenda erant, polite apteque dixerunt tum
definientes, tum partientes, ut vestri etiam; sed vos
squalidius, illorum vides quam niteat oratio. deinde ea, 6.1
quae requirebant orationem ornatam et gravem, quam
magnifice sunt dicta ab illis, quam splendide! de iustitia,
<de temperantia,> de fortitudine, de amicitia, de aetate
degenda, de philosophia, de capessenda re publica, [de 5
temperantia de fortitudine] hominum non spinas vellen-
tium, ut Stoici, nec ossa nudantium, sed eorum, qui gran-
dia ornate vellent, enucleate minora dicere. itaque quae
sunt eorum consolationes, quae cohortationes, quae
etiam monita et consilia scripta ad summos viros! erat 10
enim apud eos, ut est rerum ipsarum natura, sic di-
cendi exercitatio duplex. nam, quicquid quaeritur, id
habet aut generis ipsius sine personis temporibusque
aut his adiunctis facti aut iuris aut nominis controversiam.
ergo in utroque exercebantur, eaque disciplina effecit 15
tantam illorum utroque in genere dicendi copiam. To- 7.1
tum genus hoc Zeno et qui ab eo sunt aut non po-
tuerunt <tueri> aut noluerunt, certe reliquerunt. quam-
quam scripsit artem rhetoricam Cleanthes, Chrysippus
etiam, sed sic, ut, si quis obmutescere concupierit, nihil 5
aliud legere debeat. itaque vides, quo modo loquantur.
nova verba fingunt, deserunt usitata.
  At quanta conantur! mundum hunc omnem oppidum
esse nostrum! incendi igitur eos, qui audiunt, vides.
quantam rem agas, ut Circeiis qui habitet totum hunc 10
mundum suum municipium esse existimet?