Atqui si, ut convenire debet inter nos, est quae- 4.32.1
dam appetitio naturalis ea, quae secundum naturam
sunt, appetens, eorum omnium est aliquae summa
facienda. quo constituto tum licebit otiose ista
quaerere, de magnitudine rerum, de excellentia, quanta 5
in quoque sit ad beate vivendum, de istis ipsis ob-
scurationibus, quae propter exiguitatem vix aut ne
vix quidem appareant. quid, de quo nulla dissensio
est? nemo enim est, qui aliter dixerit quin omnium
naturarum simile esset id, ad quod omnia referrentur, 10
quod est ultimum rerum appetendarum. omnis enim
est natura diligens sui. quae est enim, quae se um-
quam deserat aut partem aliquam sui aut eius partis
habitum aut vim aut ullius earum rerum, quae se-
cundum naturam sunt, aut motum aut statum? quae 15
autem natura suae primae institutionis oblita est?
nulla profecto <est>, quin suam vim retineat a primo
ad extremum. quo modo igitur evenit, ut hominis
natura sola esset, quae hominem relinqueret, quae
oblivisceretur corporis, quae summum bonum non in 20
toto homine, sed in parte hominis poneret? quo 33.1
modo autem, quod ipsi etiam fatentur constatque inter
omnis, conservabitur ut simile sit omnium naturarum
illud ultimum, de quo quaeritur? tum enim esset
simile, si in ceteris quoque naturis id cuique esset 5
ultimum, quod in quaque excelleret. tale enim visum
est ultimum Stoicorum. Quid dubitas igitur mutare 34.1
principia naturae? quid enim dicis omne animal,
simul atque sit ortum, applicatum esse ad se diligen-
dum esseque in se conservando occupatum? quin
potius ita dicis, omne animal applicatum esse ad id, 5
quod in eo sit optimum, et in eius unius occupatum
esse custodia, reliquasque naturas nihil aliud agere,
nisi ut id conservent, quod in quaque optimum sit?
quo modo autem optimum, si bonum praeterea nullum
est? sin autem reliqua appetenda sunt, cur, quod 10
est ultimum rerum appetendarum, id non aut ex
omnium earum aut ex plurimarum et maximarum
appetitione concluditur? ut Phidias potest a primo
instituere signum idque perficere, potest ab alio in-
choatum accipere et absolvere, huic est sapientia si- 15
milis; non enim ipsa genuit hominem, sed accepit
a natura inchoatum. hanc ergo intuens debet insti-
tutum illud quasi signum absolvere.