Hoc illud est, quod Theophrastus sustinere non po- 5.24.1
tuit. nam cum statuisset verbera, tormenta, cruciatus,
patriae eversiones, exilia, orbitates magnam vim ha-
bere ad male misereque vivendum, non est ausus elate
et ample loqui, cum humiliter demisseque sentiret. 5
quam bene, non quaeritur, constanter quidem certe.
itaque mihi placere non solet consequentia reprehen-
dere, cum prima concesseris. hic autem elegantissi-
mus omnium philosophorum et eruditissimus non
magnopere reprehenditur, cum tria genera dicit bono- 10
rum, vexatur autem ab omnibus primum in eo libro
quem scripsit de vita beata, in quo multa disputat,
quam ob rem is, qui torqueatur qui crucietur, beatus
esse non possit. in eo etiam putatur dicere in rotam—
id est genus quoddam tormenti apud Graecos—bea- 15
tam vitam non escendere. non usquam id quidem dicit
omnino, sed quae dicit, idem valent. possum igitur, 25.1
cui concesserim in malis esse dolores corporis, in malis
naufragia fortunae, huic suscensere dicenti non omnis
bonos esse beatos, cum in omnis bonos ea, quae
ille in malis numerat, cadere possint? vexatur idem 5
Theophrastus et libris et scholis omnium philoso-
phorum, quod in Callisthene suo laudarit illam sen-
tentiam:
    'Vitám regit fortúna, non sapiéntia.'
negant ab ullo philosopho quicquam dictum esse lan- 10
guidius. recte id quidem, sed nihil intellego dici potu-
isse constantius. si enim tot sunt in corpore bona, tot
extra corpus in casu atque fortuna, nonne consenta-
neum est plus fortunam, quae domina rerum sit et ex-
ternarum et ad corpus pertinentium, quam consilium 26.1
valere? An malumus Epicurum imitari? qui multa prae-
clare saepe dicit; quam enim sibi constanter convenien-
terque dicat, non laborat. laudat tenuem victum. phi-
losophi id quidem, sed si Socrates aut Antisthenes dice- 5
ret, non is qui finem bonorum voluptatem esse dixerit.
negat quemquam iucunde posse vivere, nisi idem ho-
neste sapienter iusteque vivat. nihil gravius, nihil phi-
losophia dignius, nisi idem hoc ipsum 'honeste sapien-
ter iuste' ad voluptatem referret. Quid melius quam: 10
fortunam exiguam intervenire sapienti? sed hoc isne
dicit, qui, cum dolorem non modo maxumum malum,
sed solum malum etiam dixerit, toto corpore opprimi
possit doloribus acerrumis tum, cum maxime contra
fortunam glorietur? quod idem melioribus etiam ver- 15
bis Metrodorus: 'occupavi te' inquit, 'Fortuna, atque 27.1
cepi omnisque aditus tuos interclusi, ut ad me adspi-
rare non posses.' praeclare, si Aristo Chius aut si Stoi-
cus Zenon diceret, qui, nisi quod turpe esset, nihil ma-
lum duceret; tu vero, Metrodore, qui omne bonum in 5
visceribus medullisque condideris et definieris summum
bonum firma corporis adfectione explorataque <eius>
spe contineri, Fortunae aditus interclusisti? quo mo-
do? isto enim bono iam exspoliari potes.