Ne ego haud paulo hunc animum malim quam eo- 1.99.11
rum omnium fortunas, qui de hoc iudicaverunt. etsi,
quod praeter deos negat scire quemquam, id scit ipse
utrum sit melius—nam dixit ante—, sed suum illud,
nihil ut adfirmet, tenet ad extremum; nos autem 100.1
teneamus, ut nihil censeamus esse malum, quod sit
a natura datum omnibus, intellegamusque, si mors
malum sit, esse sempiternum malum. nam vitae mi-
serae mors finis esse videtur; mors si est misera, 5
finis esse nullus potest.
  Sed quid ego Socratem aut Theramenem, praestan-
tis viros virtutis et sapientiae gloria, commemoro, cum
Lacedaemonius quidam, cuius ne nomen quidem pro-
ditum est, mortem tantopere contempserit, ut, cum 10
ad eam duceretur damnatus ab ephoris et esset voltu
hilari atque laeto dixissetque ei quidam inimicus:
'contemnisne leges Lycurgi?', responderit: 'ego vero
illi maximam gratiam habeo, qui me ea poena multa-
verit, quam sine mutuatione et sine versura possem 15
dissolvere.' o virum Sparta dignum! ut mihi quidem,
qui tam magno animo fuerit, innocens damnatus esse
videatur. talis innumerabilis nostra civitas tulit. sed 101.1
quid duces et principes nominem, cum legiones scribat
Cato saepe alacris in eum locum profectas, unde redi-
turas se non arbitrarentur? pari animo Lacedaemonii
in Thermopylis occiderunt, in quos Simonides: 5
    'Dic, hospes, Spartae nos te hic vidisse iacentis,
     Dum sanctis patriae legibus obsequimur.'
quid ille dux Leonidas dicit? 'pergite animo forti,
Lacedaemonii, hodie apud inferos fortasse cenabi-
mus.' fuit haec gens fortis, dum Lycurgi leges vige- 10
bant. e quibus unus, cum Perses hostis in conloquio
dixisset glorians: 'solem prae iaculorum multitudine
et sagittarum non videbitis', 'in umbra igitur' inquit
'pugnabimus.' viros commemoro: qualis tandem La- 102.1
caena? quae cum filium in proelium misisset et inter-
fectum audisset, 'idcirco' inquit 'genueram, ut esset,
qui pro patria mortem non dubitaret occumbere'. Esto:
fortes et duri Spartiatae; magnam habet vim rei p. dis- 5
ciplina. quid? Cyrenaeum Theodorum, philosophum
non ignobilem, nonne miramur? cui cum Lysimachus
rex crucem minaretur, 'istis, quaeso' inquit 'ista hor-
ribilia minitare purpuratis tuis: Theodori quidem ni-
hil interest, humine an sublime putescat.' 10