Aspice Philoctetam, cui concedendum est gementi;
|
2.19.1
|
ipsum enim Herculem viderat in Oeta magnitudine
|
|
dolorum eiulantem. nihil igitur hunc virum sagittae,
|
|
quas ab Hercule acceperat, tum consolabantur, cum
|
|
E víperino mórsu venae víscerum
|
5
|
Venéno inbutae taétros cruciatús cient.
|
|
itaque exclamat auxilium expetens, mori cupiens;
|
|
'Heu, quí salsis fluctíbus mandet
|
|
Me ex súblimo vertíce saxi!
|
|
Iam iam ábsumor; confícit animam
|
10
|
Vis vólneris, ulceris aéstus.'
|
|
difficile dictu videtur eum non in malo esse, et magno
|
|
quidem, qui ita clamare cogatur. Sed videamus Her-
|
20.1
|
culem ipsum, qui tum dolore frangebatur, cum in-
|
|
mortalitatem ipsa morte quaerebat: quas hic voces
|
|
apud Sophoclem in Trachiniis edit! cui cum Deianira
|
|
sanguine Centauri tinctam tunicam induisset inhae-
|
5
|
sissetque ea visceribus, ait ille:
|
|
'O múlta dictu grávia, perpessu áspera,
|
|
Quae córpore exancláta atque animo pértuli!
|
|
Nec míhi Iunonis térror inplacábilis
|
|
Nec tántum invexit trístis Eurystheús mali,
|
10
|
Quantum úna vaecors Oénei partu édita.
|
|
Haec me ínretivit véste furiali ínscium,
|
|
Quae látere inhaerens mórsu lacerat víscera
|
|
Urgénsque graviter púlmonum haurit spíritus:
|
|
Iam décolorem sánguinem omnem exórbuit.
|
15
|
Sic córpus clade horríbili absumptum éxtabuit,
|
|
Ipse ínligatus péste interimor téxtili.
|
|
Hos nón hostilis déxtra, non Terra édita
|
|
Molés Gigantum, nón biformato ímpetu
|
|
Centaúrus ictus córpori inflixít meo,
|
20
|
Non Gráia vis, non bárbara ulla inmánitas,
|
|
Non saéva terris géns relegata últimis,
|
|
Quas péragrans undique ómnem ecferitatem éxpuli,
|
|
Sed féminae vir féminea interimór manu.
|
|
O náte, vere hoc nómen usurpá patri,
|
25
|
Ne me óccidentem mátris superet cáritas.
|
|
Huc árripe ad me mánibus abstractám piis;
|
|
Iam cérnam, mene an íllam potiorém putes.
|
|
Perge, aúde, nate! inlácrima patris péstibus,
|
21.1
|
Miserére: gentes nóstras flebunt míserias.
|
|
Heu, vírginalem me óre ploratum édere,
|
|
Quem vídit nemo ulli íngemescentém malo!
|
|
Ecféminata vírtus adflicta óccidit.
|
5
|
Accéde, nate, adsíste, miserandum áspice
|
|
Evísceratum córpus laceratí patris!
|
|
Vidéte, cuncti, túque, caelestúm sator,
|
|
Iace, óbsecro, in me vím coruscam fúlminis!
|
|
Nunc, núnc dolorum anxíferi torquent vértices,
|
10
|
Nunc sérpit ardor. o ánte victricés manus,
|
|
O péctora, o terga, ó lacertorúm tori,
|
22.1
|
Vestróne pressu quóndam Nemeaeús leo
|
|
Frendéns efflavit gráviter extremum hálitum?
|
|
Haec déxtra Lernam taétra mactata éxcetra
|
|
Pacávit? haec bicórporem adflixít manum?
|
5
|
Erymánthiam haec vastíficam abiecit béluam?
|
|
Haec é Tartarea ténebrica abstractúm plaga
|
|
Tricípitem eduxit Hýdra generatúm canem?
|
|
Haec ínteremit tórtu multiplicábili
|
|
Dracónem auriferam optútu adservantem árborem?
|
10
|
Multa ália victrix nóstra lustravít manus,
|
|
Nec quísquam e nostris spólia cepit laúdibus.'
|
|
Possumusne nos contemnere dolorem, cum ipsum
|
|
Herculem tam intoleranter dolere videamus? Veniat
|
23.1
|
Aeschylus, non poëta solum, sed etiam Pythagoreus;
|
|
sic enim accepimus. quo modo fert apud eum Prome-
|
|
theus dolorem, quem excipit ob furtum Lemnium,
|
|
Unde ígnis cluet mortálibus clam
|
5
|
Divísus; eum doctús Prometheus
|
|
Clepsísse dolo poenásque Iovi
|
|
Fato éxpendisse suprémo?
|
|
has igitur poenas pendens adfixus ad Caucasum dicit
|
|
haec:
|
10
|
'Titánum suboles, sócia nostri sánguinis,
|
|
Generáta Caelo, aspícite religatum ásperis
|
|
Vinctúmque saxis, návem ut horrisonó freto
|
|
Noctém paventes tímidi adnectunt návitae.
|
|
Satúrnius me síc infixit Iúppiter,
|
15
|
Iovísque numen Múlciberi adscivít manus.
|
|
Hos ílle cuneos fábrica crudeli ínserens
|
|
Perrúpit artus; quá miser sollértia
|
|
Transvérberatus cástrum hoc Furiarum íncolo.
|
|
Iam tértio me quóque funestó die
|
24.1
|
Tristi ádvolatu adúncis lacerans únguibus
|
|
Iovís satelles pástu dilaniát fero.
|
|
Tum iécore opimo fárta et satiata ádfatim
|
|
Clangórem fundit vástum et sublime ávolans
|
5
|
Pinnáta cauda nóstrum adulat sánguinem.
|
|
Cum véro adesum inflátu renovatúmst iecur,
|
|
Tum rúrsum taetros ávida se ad pastús refert.
|
|
Sic hánc custodem maésti cruciatús alo,
|
|
Quae mé perenni vívum foedat míseria.
|
10
|
Namque, út videtis, vínclis constrictús Iovis
|
|
Arcére nequeo díram volucrem a péctore.
|
|
Sic me ípse viduus péstes excipio ánxias
|
25.1
|
Amóre mortis términum anquiréns mali;
|
|
Sed lónge a leto númine aspellór Iovis,
|
|
Atque haéc vetusta, saéclis glomerata hórridis,
|
|
Luctífica clades nóstro infixa est córpori;
|
5
|
E quó liquatae sólis ardore éxcidunt
|
|
Guttaé, quae saxa adsídue instillant Caúcasi.'
|
|
vix igitur posse videmur ita adfectum non miserum
|
|
dicere et, si nunc miserum, certe dolorem malum.
|
|