Sed quid poëtis irascimur? virtutis magistri, philo- 2.28.1
sophi, inventi sunt, qui summum malum dolorem di-
cerent. at tu, adulescens, cum id tibi paulo ante dixis-
ses videri, rogatus a me, etiamne maius quam dedecus,
verbo de sententia destitisti. roga hoc idem Epicu- 5
rum: maius dicet esse malum mediocrem dolorem
quam maxumum dedecus; in ipso enim dedecore mali
nihil esse, nisi sequantur dolores. quis igitur Epicu-
rum sequitur dolor, cum hoc ipsum dicit, summum
malum esse dolorem? quo dedecus maius a philoso- 10
pho nullum expecto. quare satis mihi dedisti, cum
respondisti maius tibi videri malum dedecus quam do-
lorem. hoc ipsum enim si tenebis, intelleges quam sit
obsistendum dolori; nec tam quaerendum est, dolor
malumne sit, quam firmandus animus ad dolorem 15
ferendum.
  Concludunt ratiunculas Stoici, cur non sit malum; 29.1
quasi de verbo, non de re laboretur. quid me decipis,
Zeno? nam cum id, quod mihi horribile videtur, tu
omnino malum negas esse, capior et scire cupio, quo
modo id, quod ego miserrimum existimem, ne malum 5
quidem sit. 'nihil est' inquit 'malum nisi quod turpe
atque vitiosum est.' ad ineptias redis; illud enim, quod
me angebat, non eximis. scio dolorem non esse nequi-
tiam; desine id me docere: hoc doce, doleam necne
doleam, nihil interesse. 'numquam quicquam' inquit 10
'ad beate quidem vivendum, quod est in una virtute
positum; sed est tamen reiciendum.' cur? 'asperum
est, contra naturam, difficile perpessu, triste, durum.'
haec est copia verborum, quod omnes uno verbo ma- 30.1
lum appellamus, id tot modis posse dicere. definis
tu mihi, non tollis dolorem, cum dicis asperum, contra
naturam, vix quod ferri tolerarique possit; nec men-
tiris; sed re succumbere non oportebat verbis glorian- 5
tem. 'dum nihil bonum nisi quod honestum, nihil ma-
lum nisi quod turpe—' optare hoc quidem est, non do-
cere; illud et melius et verius, omnia quae natura a-
spernetur in malis esse, quae adsciscat, in bonis. hoc
posito et verborum concertatione sublata tantum ta- 10
men excellet illud quod recte amplexantur isti, quod
honestum, quod rectum, quod decorum appellamus,
quod idem interdum virtutis nomine amplectimur, ut
omnia praeterea, quae bona corporis et fortunae putan-
tur, perexigua et minuta videantur, <igitur> ne malum 15
quidem ullum, nec si in unum locum conlata omnia
sint, cum turpitudinis malo comparanda. quare si, ut 31.1
initio concessisti, turpitudo peius est quam dolor, ni-
hil est plane dolor. nam dum tibi turpe nec dignum
viro videbitur gemere, eiulare, lamentari, frangi, de-
bilitari dolore, dum honestas, dum dignitas, dum decus 5
aderit, tuque in ea intuens te continebis, cedet pro-
fecto virtuti dolor et animi inductione languescet.