Sed est, isdem de rebus quod dici possit subtilius, 3.32.1
si prius Epicuri sententiam viderimus. qui censet
necesse esse omnis in aegritudine esse, qui se in malis
esse arbitrentur, sive illa ante provisa et expectata
sint sive inveteraverint. nam neque vetustate minui 5
mala nec fieri praemeditata leviora, stultamque etiam
esse meditationem futuri mali aut fortasse ne futuri
quidem: satis esse odiosum malum omne, cum venis-
set; qui autem semper cogitavisset accidere posse
aliquid adversi, ei fieri illud sempiternum malum; si 10
vero ne futurum quidem sit, frustra suscipi miseriam
voluntariam; ita semper angi aut accipiendo aut cogi-
tando malo. Levationem autem aegritudinis in duabus 33.1
rebus ponit, avocatione a cogitanda molestia et revo-
catione ad contemplandas voluptates. parere enim
censet animum rationi posse et, quo illa ducat, sequi.
vetat igitur ratio intueri molestias, abstrahit ab acer- 5
bis cogitationibus, hebetem aciem ad miserias con-
templandas facit; a quibus cum cecinit receptui, in-
pellit rursum et incitat ad conspiciendas totaque
mente contrectandas varias voluptates, quibus ille et
praeteritarum memoria et spe consequentium sapien- 10
tis vitam refertam putat. Haec nostro more nos dixi-
mus, Epicurii dicunt suo; sed quae dicant, videamus,
quo modo, neglegamus.
  Principio male reprehendunt praemeditationem re- 34.1
rum futurarum. nihil est enim quod tam optundat ele-
vetque aegritudinem quam perpetua in omni vita co-
gitatio nihil esse quod non accidere possit, quam me-
ditatio condicionis humanae, quam vitae lex commen- 5
tatioque parendi, quae non hoc adfert, ut semper
maereamus, sed ut numquam. neque enim, qui rerum
naturam, qui vitae varietatem, qui inbecillitatem ge-
neris humani cogitat, maeret, cum haec cogitat, sed
tum vel maxime sapientiae fungitur munere: utrum- 10
que enim consequitur, ut et considerandis rebus hu-
manis proprio philosophiae fruatur officio et adversis
casibus triplici consolatione sanetur, primum quod
<nihil ei accidit nisi quod> posse accidere diu cogi-
taverit, quae cogitatio una maxime molestias omnis 15
extenuat et diluit, deinde quod humana humane fe-
renda intellegit, postremo quod videt malum nullum
esse nisi culpam, culpam autem nullam esse, cum id,
quod ab homine non potuerit praestari, evenerit.