Quid ergo? huiusne vitae propositio et cogitatio
|
3.39.1
|
aut Thyestem levare poterit aut Aeetam, de quo paulo
|
|
ante dixi, aut Telamonem pulsum patria exulantem
|
|
atque egentem? in quo haec admiratio fiebat:
|
|
'Hícine est ille Télamon, modo quem glória ad
|
5
|
caelum éxtulit,
|
|
Quem áspectabant, cuíus ob os Grai óra obverte-
|
|
bánt sua?'
|
|
quodsi cui, ut ait idem, 'simul animus cum re con-
|
40.1
|
cidit', a gravibus illis antiquis philosophis petenda
|
|
medicina est, non ab his voluptariis. quam enim isti
|
|
bonorum copiam dicunt? fac sane esse summum bo-
|
|
num non dolere—quamquam id non vocatur volup-
|
5
|
tas, sed non necesse est nunc omnia—: idne est, quo
|
|
traducti luctum levemus? sit sane summum malum
|
|
dolere: in eo igitur qui non est, si malo careat, conti-
|
|
nuone fruitur summo bono? Quid tergiversamur,
|
41.1
|
Epicure, nec fatemur eam nos dicere voluptatem,
|
|
quam tu idem, cum os perfricuisti, soles dicere? sunt
|
|
haec tua verba necne? in eo quidem libro, qui con-
|
|
tinet omnem disciplinam tuam,—fungar enim iam
|
5
|
interpretis munere, ne quis me putet fingere—dicis
|
|
haec: 'nec equidem habeo, quod intellegam bonum
|
|
illud, detrahens eas voluptates quae sapore perci-
|
|
piuntur, detrahens eas quae rebus percipiuntur vene-
|
|
riis, detrahens eas quae auditu e cantibus, detrahens
|
10
|
eas etiam quae ex formis percipiuntur oculis suavis
|
|
motiones, sive quae aliae voluptates in toto homine
|
|
gignuntur quolibet sensu. nec vero ita dici potest, men-
|
|
tis laetitiam solam esse in bonis. laetantem enim men-
|
|
tem ita novi: spe eorum omnium, quae supra dixi, fore
|
15
|
ut natura is potiens dolore careat.' atque haec quidem
|
42.1
|
his verbis, quivis ut intellegat, quam voluptatem norit
|
|
Epicurus. deinde paulo infra: 'saepe quaesivi' inquit
|
|
'ex is qui appellabantur sapientes, quid haberent quod
|
|
in bonis relinquerent, si illa detraxissent, nisi si vellent
|
5
|
voces inanis fundere: nihil ab is potui cognoscere. qui
|
|
si virtutes ebullire volent et sapientias, nihil aliud di-
|
|
cent nisi eam viam, qua efficiantur eae voluptates quas
|
|
supra dixi.' quae secuntur, in eadem sententia sunt,
|
|
totusque liber, qui est de summo bono, refertus est et
|
10
|
verbis et sententiis talibus. ad hancine igitur vitam Te-
|
43.1
|
lamonem illum revocabis, ut leves aegritudinem, et
|
|
si quem tuorum adflictum maerore videris, huic acipen-
|
|
serem potius quam aliquem Socraticum libellum dabis?
|
|
hydrauli hortabere ut audiat voces potius quam Pla-
|
5
|
tonis? expones, quae spectet, florida et varia? fasci-
|
|
culum ad naris admovebis? incendes odores et sertis
|
|
redimiri iubebis et rosa? si vero aliquid etiam—, tum
|
|
plane luctum omnem absterseris. haec Epicuro con-
|
44.1
|
fitenda sunt aut ea, quae modo expressa ad verbum
|
|
dixi, tollenda de libro vel totus liber potius abiciundus;
|
|
est enim confertus voluptatibus. Quaerendum igitur,
|
|
quem ad modum aegritudine privemus eum qui
|
5
|
ita dicat:
|
|
'Pol míhi fortuna mágis nunc defit quám genus.
|
|
Námque regnum súppetebat mi, út scias, quanto é loco,
|
|
Quántis opibus, quíbus de rebus lápsa fortuna áccidat.'
|
|
quid? huic calix mulsi impingendus est, ut plorare
|
10
|
desinat, aut aliquid eius modi? ecce tibi ex altera parte
|
|
ab eodem poëta; 'ex opibus summis opis egens, Hec-
|
|
tor, tuae'—huic subvenire debemus; quaerit enim
|
|
auxilium:
|
|
'Quíd petam praésidi aut éxequar quóve nunc
|
15
|
Aúxilio éxili aút fugae fréta sim?
|
|
Árce et urbe órba sum. quo áccidam? quo ápplicem?
|
|
Cuí nec arae pátriae domi stant, fráctae et dis-
|
|
iectaé iacent,
|
|
Fána flamma déflagrata, tósti alti stant párietes
|
20
|
Déformati atque ábiete crispa—'
|
|
scitis quae sequantur, et illa in primis:
|
|
'O páter, o patria, o Príami domus,
|
|
Saeptum áltisono cardíne templum!
|
|
Vidi égo te adstante ope bárbarica
|
25
|
Tectís caelatis láqueatis,
|
|
Auro ébore instructam régifice.'
|
|
o poëtam egregium! quamquam ab his cantoribus
|
45.1
|
Euphorionis contemnitur. sentit omnia repentina et nec-
|
|
opinata esse graviora; exaggeratis igitur regiis opi-
|
|
bus, quae videbantur sempiternae fore, quid adiungit?
|
|
'Haec ómnia vidi inflámmari,
|
5
|
Priamó vi vitam evítari,
|
|
Iovis áram sanguine túrpari.'
|
|
praeclarum carmen! est enim et rebus et verbis et
|
46.1
|
modis lugubre. Eripiamus huic aegritudinem. quo mo-
|
|
do? conlocemus in culcita plumea, psaltriam addu-
|
|
camus, demus hedycrum, <odorum> incendamus scu-
|
|
tellam, dulciculae potionis aliquid videamus et cibi?
|
5
|
haec tandem bona sunt, quibus aegritudines gravis-
|
|
sumae detrahantur? tu enim paulo ante ne intellegere
|
|
quidem te alia ulla dicebas. revocari igitur oportere a
|
|
maerore ad cogitationem bonorum conveniret mihi
|
|
cum Epicuro, si, quid esset bonum, conveniret.
|
10
|