Quid ergo? huiusne vitae propositio et cogitatio 3.39.1
aut Thyestem levare poterit aut Aeetam, de quo paulo
ante dixi, aut Telamonem pulsum patria exulantem
atque egentem? in quo haec admiratio fiebat:
    'Hícine est ille Télamon, modo quem glória ad 5
       caelum éxtulit,
    Quem áspectabant, cuíus ob os Grai óra obverte-
       bánt sua?'
quodsi cui, ut ait idem, 'simul animus cum re con- 40.1
cidit', a gravibus illis antiquis philosophis petenda
medicina est, non ab his voluptariis. quam enim isti
bonorum copiam dicunt? fac sane esse summum bo-
num non dolere—quamquam id non vocatur volup- 5
tas, sed non necesse est nunc omnia—: idne est, quo
traducti luctum levemus? sit sane summum malum
dolere: in eo igitur qui non est, si malo careat, conti-
nuone fruitur summo bono? Quid tergiversamur, 41.1
Epicure, nec fatemur eam nos dicere voluptatem,
quam tu idem, cum os perfricuisti, soles dicere? sunt
haec tua verba necne? in eo quidem libro, qui con-
tinet omnem disciplinam tuam,—fungar enim iam 5
interpretis munere, ne quis me putet fingere—dicis
haec: 'nec equidem habeo, quod intellegam bonum
illud, detrahens eas voluptates quae sapore perci-
piuntur, detrahens eas quae rebus percipiuntur vene-
riis, detrahens eas quae auditu e cantibus, detrahens 10
eas etiam quae ex formis percipiuntur oculis suavis
motiones, sive quae aliae voluptates in toto homine
gignuntur quolibet sensu. nec vero ita dici potest, men-
tis laetitiam solam esse in bonis. laetantem enim men-
tem ita novi: spe eorum omnium, quae supra dixi, fore 15
ut natura is potiens dolore careat.' atque haec quidem 42.1
his verbis, quivis ut intellegat, quam voluptatem norit
Epicurus. deinde paulo infra: 'saepe quaesivi' inquit
'ex is qui appellabantur sapientes, quid haberent quod
in bonis relinquerent, si illa detraxissent, nisi si vellent 5
voces inanis fundere: nihil ab is potui cognoscere. qui
si virtutes ebullire volent et sapientias, nihil aliud di-
cent nisi eam viam, qua efficiantur eae voluptates quas
supra dixi.' quae secuntur, in eadem sententia sunt,
totusque liber, qui est de summo bono, refertus est et 10
verbis et sententiis talibus. ad hancine igitur vitam Te- 43.1
lamonem illum revocabis, ut leves aegritudinem, et
si quem tuorum adflictum maerore videris, huic acipen-
serem potius quam aliquem Socraticum libellum dabis?
hydrauli hortabere ut audiat voces potius quam Pla- 5
tonis? expones, quae spectet, florida et varia? fasci-
culum ad naris admovebis? incendes odores et sertis
redimiri iubebis et rosa? si vero aliquid etiam—, tum
plane luctum omnem absterseris. haec Epicuro con- 44.1
fitenda sunt aut ea, quae modo expressa ad verbum
dixi, tollenda de libro vel totus liber potius abiciundus;
est enim confertus voluptatibus. Quaerendum igitur,
quem ad modum aegritudine privemus eum qui 5
ita dicat:
    'Pol míhi fortuna mágis nunc defit quám genus.
    Námque regnum súppetebat mi, út scias, quanto é loco,
    Quántis opibus, quíbus de rebus lápsa fortuna áccidat.'
quid? huic calix mulsi impingendus est, ut plorare 10
desinat, aut aliquid eius modi? ecce tibi ex altera parte
ab eodem poëta; 'ex opibus summis opis egens, Hec-
tor, tuae'—huic subvenire debemus; quaerit enim
auxilium:
    'Quíd petam praésidi aut éxequar quóve nunc 15
    Aúxilio éxili aút fugae fréta sim?
    Árce et urbe órba sum. quo áccidam? quo ápplicem?
    Cuí nec arae pátriae domi stant, fráctae et dis-
       iectaé iacent,
    Fána flamma déflagrata, tósti alti stant párietes 20
    Déformati atque ábiete crispa—'
scitis quae sequantur, et illa in primis:
    'O páter, o patria, o Príami domus,
    Saeptum áltisono cardíne templum!
    Vidi égo te adstante ope bárbarica 25
    Tectís caelatis láqueatis,
    Auro ébore instructam régifice.'
o poëtam egregium! quamquam ab his cantoribus 45.1
Euphorionis contemnitur. sentit omnia repentina et nec-
opinata esse graviora; exaggeratis igitur regiis opi-
bus, quae videbantur sempiternae fore, quid adiungit?
    'Haec ómnia vidi inflámmari, 5
    Priamó vi vitam evítari,
    Iovis áram sanguine túrpari.'
praeclarum carmen! est enim et rebus et verbis et 46.1
modis lugubre. Eripiamus huic aegritudinem. quo mo-
do? conlocemus in culcita plumea, psaltriam addu-
camus, demus hedycrum, <odorum> incendamus scu-
tellam, dulciculae potionis aliquid videamus et cibi? 5
haec tandem bona sunt, quibus aegritudines gravis-
sumae detrahantur? tu enim paulo ante ne intellegere
quidem te alia ulla dicebas. revocari igitur oportere a
maerore ad cogitationem bonorum conveniret mihi
cum Epicuro, si, quid esset bonum, conveniret. 10