Omnium autem perturbationum fontem esse dicunt
|
4.22.1
|
intemperantiam, quae est [a] tota mente a recta ra-
|
|
tione defectio sic aversa a praescriptione rationis, ut
|
|
nullo modo adpetitiones animi nec regi nec contineri
|
|
queant. quem ad modum igitur temperantia sedat ad-
|
5
|
petitiones et efficit, ut eae rectae rationi pareant, con-
|
|
servatque considerata iudicia mentis, sic huic inimica
|
|
intemperantia omnem animi statum inflammat contur-
|
|
bat incitat, itaque et aegritudines et metus et reliquae
|
|
perturbationes omnes gignuntur ex ea.
|
10
|
Quem ad modum, cum sanguis corruptus est aut
|
23.1
|
pituita redundat aut bilis, in corpore morbi aegro-
|
|
tationesque nascuntur, sic pravarum opinionum con-
|
|
turbatio et ipsarum inter se repugnantia sanitate spo-
|
|
liat animum morbisque perturbat; ex perturbationi-
|
5
|
bus autem primum morbi conficiuntur, quae vocant
|
|
illi νοσήματα, eaque quae sunt eis morbis contraria,
|
|
quae habent ad res certas vitiosam offensionem
|
|
atque fastidium, deinde aegrotationes, quae appel-
|
|
lantur a Stoicis ἀρρωστήματα, isque item oppositae
|
10
|
contrariae offensiones. hoc loco nimium operae consu-
|
|
mitur a Stoicis, maxime a Chrysippo, dum morbis cor-
|
|
porum comparatur morborum animi similitudo; qua
|
|
oratione praetermissa minime necessaria ea, quae rem
|
|
continent, pertractemus. intellegatur igitur perturba-
|
24.1
|
tionem iactantibus se opinionibus inconstanter et tur-
|
|
bide in motu esse semper; cum autem hic fervor con-
|
|
citatioque animi inveteraverit et tamquam in venis me-
|
|
dullisque insederit, tum existet et morbus et aegrota-
|
5
|
tio et offensiones eae, quae sunt eis morbis aegrotatio-
|
|
nibusque contrariae. Haec, quae dico, cogitatione inter
|
|
se differunt, re quidem copulata sunt, eaque oriuntur
|
|
ex libidine et ex laetitia. nam cum est concupita pe-
|
|
cunia nec adhibita continuo ratio quasi quaedam Socra-
|
10
|
tica medicina, quae sanaret eam cupiditatem, perma-
|
|
nat in venas et inhaeret in visceribus illud malum, exi-
|
|
stitque morbus et aegrotatio, quae evelli inveterata non
|
|
possunt, eique morbo nomen est avaritia; similiterque
|
25.1
|
ceteri morbi, ut gloriae cupiditas, ut mulierositas,
|
|
ut ita appellem eam quae Graece φιλογυνία dicitur,
|
|
ceterique similiter morbi aegrotationesque nascuntur.
|
|
quae autem sunt his contraria, ea nasci putantur a
|
5
|
metu, ut odium mulierum, quale in μισογύνῳ Atili est,
|
|
ut in hominum universum genus, quod accepimus de
|
|
Timone qui μισάνθρωπος appellatur, ut inhospitali-
|
|
tas est: quae omnes aegrotationes animi ex quodam
|
|
metu nascuntur earum rerum quas fugiunt et oderunt.
|
10
|
definiunt autem animi aegrotationem opinationem
|
26.1
|
vehementem de re non expetenda, tamquam valde ex-
|
|
petenda sit, inhaerentem et penitus insitam. quod au-
|
|
tem nascitur ex offensione, ita definiunt: opinionem
|
|
vehementem de re non fugienda inhaerentem et peni-
|
5
|
tus insitam tamquam fugienda; haec autem opinatio
|
|
est iudicatio se scire, quod nesciat. aegrotationi autem
|
|
talia quaedam subiecta sunt: avaritia, ambitio, mu-
|
|
lierositas, pervicacia, ligurritio, vinulentia, cuppedia,
|
|
et si qua similia. est autem avaritia opinatio vehemens
|
10
|
de pecunia, quasi valde expetenda sit, inhaerens et pe-
|
|
nitus insita, similisque est eiusdem generis definitio
|
|
reliquarum. offensionum autem definitiones sunt eius
|
27.1
|
modi, ut inhospitalitas sit opinio vehemens valde fu-
|
|
giendum esse hospitem, eaque inhaerens et penitus in-
|
|
sita; similiterque definitur et mulierum odium, ut Hip-
|
|
polyti, et, ut Timonis, generis humani.
|
5
|