Quid vero? a Tissensibus, perparva ac tenui civitate, sed 2.3.86.1
aratoribus laboriosissimis frugalissimisque hominibus, nonne
plus lucri nomine eripitur quam quantum omnino frumenti
exararant? ad quos tu decumanum Diognetum Venerium
misisti, novum genus publicani. Cur hoc auctore non 5
Romae quoque servi publici ad vectigalia accedunt? Anno
secundo Tissenses HS xxi lucri dare coguntur inviti;
tertio anno xii mod. tritici lucri Diogneto Venerio dare
coacti sunt. Hic Diognetus, qui ex publicis vectigalibus
tanta lucra facit, vicarium nullum habet, nihil omnino 10
peculi. Vos etiam nunc dubitate, si potestis, utrum tantum
numerum tritici Venerius apparitor istius sibi acceperit an
huic exegerit. Atque haec ex publico Tissensium testi- 87.1
monio cognoscite. Testimonivm pvblicvm Tissensivm.
Obscure, iudices, praetor ipse decumanus est, cum eius
apparitores frumentum a civitatibus exigant, pecunias impe-
rent, aliquanto plus ipsi lucri auferant quam quantum 5
populo Romano decumarum nomine daturi sunt! Haec
aequitas in tuo imperio fuit, haec praetoris dignitas, ut
servos Venerios Siculorum dominos esse velles; hic dilectus,
hoc discrimen te praetore fuit, ut aratores in servorum
numero essent, servi in publicanorum. 10
  Quid? Amestratini miseri, impositis ita magnis decumis 88.1
ut ipsis reliqui nihil fieret, nonne tamen numerare pecunias
coacti sunt? Addicuntur decumae M. Caesio, cum adessent
legati Amestratini; statim cogitur Heraclius legatus nume-
rare HS xxii. Quid hoc est? quae est ista praeda, quae 5
vis, quae direptio sociorum? Si erat Heraclio ab senatu
mandatum ut emeret, emisset: si non erat, qui poterat sua
sponte pecuniam numerare? Caesio renuntiat se dedisse.
Cognoscite renuntiationem ex litteris publicis. Recita. 89.1
Ex litteris pvblicis. Quo senatus consulto erat hoc
legato permissum? Nullo. Cur fecit? Coactus est. Quis
hoc dicit? Tota civitas. Recita testimonium publicum.
Testimonivm pvblicvm. Ab hac eadem civitate anno 5
secundo simili ratione extortam esse pecuniam et Sex.
Vennonio datam ex eodem testimonio cognovistis. At
Amestratinos, homines tenuis, cum eorum decumas me-
dimnis dccc vendidisses Bariobali Venerio—cognoscite
nomina publicanorum!—cogis eos plus lucri addere quam 10
quanti venierant, cum magno venissent. Dant Bariobali
medimna dcccl, HS md. Profecto numquam iste tam
amens fuisset ut ex agro populi Romani plus frumenti servo
Venerio quam populo Romano tribui pateretur, nisi omnis
ea praeda servi nomine ad istum ipsum perveniret. Petrini, 90.1
cum eorum decumae magno addictae essent, tamen invi-
tissimi P. Naevio Turpioni, homini improbissimo, qui
iniuriarum Sacerdote praetore damnatus est, HS lii dare
coacti sunt. Itane dissolute decumas vendidisti ut, cum 5
esset medimnum HS xv, venissent autem decumae me-
dimnum iii, hoc est HS xxxxv, lucri decumano HS lii
darentur? At permagno decumas eius agri vendidisti.
Videlicet gloriatur non Turpioni lucrum datum esse, sed
Petrinis pecuniam ereptam. 10