Quid vero istae sibi quinquagesimae, quid porro num-
|
2.3.118.1
|
morum accessiones volunt? quo id iure atque adeo
|
|
quo id more fecisti? Nummos dabat arator. Quo modo
|
|
aut unde? qui, si largissimus esse vellet, cumulatiore men-
|
|
sura uteretur, ut antea solebant facere in decumis, cum
|
5
|
aequa lege et condicione venibant. Is nummum dabat!
|
|
Vnde? de frumento? quasi habuisset te praetore quod
|
|
venderet. De vivo igitur erat aliquid resecandum, ut esset
|
|
unde Apronio ad illos fructus arationum hoc corollarium
|
|
nummorum adderetur. Iam id porro utrum libentes an
|
10
|
inviti dabant? Libentes? amabant, credo, Apronium.
|
|
Inviti? qua re nisi vi et malo cogebantur? Iam iste homo
|
|
amentissimus in vendundis decumis nummorum faciebat
|
|
accessiones ad singulas decumas, neque multum; bina aut
|
|
terna milia nummum addebat; fiunt per triennium HS for-
|
15
|
tasse d milia. Hoc neque exemplo cuiusquam neque ullo
|
|
iure fecit, neque eam pecuniam rettulit; neque hoc parvum
|
|
crimen quem ad modum defensurus sit homo quisquam
|
|
umquam excogitabit.
|
|
Quod cum ita sit, audes dicere te magno decumas ven-
|
119.1
|
didisse, cum sit perspicuum te bona fortunasque aratorum
|
|
non populi Romani, sed tui quaestus causa vendidisse? Vt
|
|
si qui vilicus ex eo fundo qui sestertia dena meritasset, ex-
|
|
cisis arboribus ac venditis, demptis tegulis, instrumento,
|
5
|
pecore abalienato, domino xx milia nummum pro x miserit,
|
|
sibi alia praeterea centum confecerit, primo dominus ignarus
|
|
incommodi sui gaudeat vilicoque delectetur, quod tanto plus
|
|
[sibi] mercedis ex fundo refectum sit, deinde, cum audierit eas
|
|
res quibus fundi fructus et cultura continetur amotas et ven-
|
10
|
ditas, summo supplicio vilicum adficiat et secum male actum
|
|
putet: item populus Romanus, cum audit pluris decumas
|
|
vendidisse C. Verrem quam innocentissimum hominem cui
|
|
iste successit, C. Sacerdotem, putat se bonum in arationibus
|
|
fructibusque suis habuisse custodem ac vilicum; cum sen-
|
15
|
serit istum omne instrumentum aratorum, omnia subsidia
|
|
vectigalium vendidisse, omnem spem posteritatis avaritia
|
|
sua sustulisse, arationes et agros vectigalis vastasse atque
|
|
exinanisse, ipsum maximos quaestus praedasque fecisse,
|
|
intelleget secum actum esse pessime, istum autem summo
|
20
|
supplicio dignum existimabit.
|
|