Quibus in rebus non solum filio, Verres, verum etiam 2.3.161.1
rei publicae fecisti iniuriam. Susceperas enim liberos non
solum tibi sed etiam patriae, qui non modo tibi voluptati
sed etiam qui aliquando usui rei publicae esse possent.
Eos instituere atque erudire ad maiorum instituta, ad civi- 5
tatis disciplinam, non ad tua flagitia neque ad tuas turpitu-
dines debuisti: esset ex inerti atque improbo et impuro
parente navus et pudens et probus filius, haberet aliquid
abs te res publica muneris. Nunc pro te Verrem substituisti
alterum civitati; nisi forte hoc deteriorem, si fieri potest, 10
quod tu eius modi evasisti non in hominis luxuriosi, sed
tantum in furis ac divisoris disciplina educatus; quid isto 162.1
fore festivius arbitramur, si est tuus natura filius, consue-
tudine discipulus, voluntate similis? Quem ego, iudices,
quamvis bonum fortemque facile paterer evadere; non enim
me inimicitiae commovent, si quae mihi cum isto futurae 5
sunt. Nam si in omnibus rebus innocens fuero meique
similis, quid mihi istius inimicitiae nocebunt? sin aliqua
in re Verris similis fuero, non magis mihi deerit inimicus
quam Verri defuit. Etenim, iudices, eius modi res publica
debet esse, et erit veritate iudiciorum constituta, ut inimicus 10
neque deesse nocenti possit neque obesse innocenti. Qua-
propter nulla res est quam ob rem ego istum nolim ex
paternis probris ac vitiis emergere; id quod tametsi isti
difficile est, tamen haud scio an fieri possit, praesertim si,
sicut nunc fit, custodes amicorum eum sectabuntur, quo- 15
niam pater tam neglegens ac dissolutus est. Verum huc 163.1
longius quam voluntas fuit ab epistula Timarchidi digressa
est oratio mea, qua recitata conclusurum me esse crimen
decumanum dixeram; ex quo intellexistis innumerabilem
frumenti numerum per triennium aversum ab re publica 5
esse ereptumque aratoribus.