Videte igitur quam multa simul a vobis postulentur. 2.3.221.1
Absolvite eum qui se fateatur maximas pecunias cum summa
sociorum iniuria cepisse. Non est satis: sunt alii quoque
complures qui idem fecerint. Absolvite etiam illos, si qui
sunt, ut uno iudicio quam plurimos improbos liberetis. Ne 5
id quidem satis est: facite ut ceteris posthac idem liceat.
Licebit: adhuc parum est. Permittite ut liceat quanti
quisque velit tanti aestimare. Permissum est: stultissimus
quisque posthac minimo aestimabit. Videtis iam profecto,
iudices, hac aestimatione a vobis comprobata neque modum 10
posthac avaritiae cuiusquam neque poenam improbitatis
futuram. Quam ob rem quid agis, Hortensi? Consul es 222.1
designatus, provinciam sortiturus es; de aestimatione
frumenti cum dices, sic te audiemus quasi id quod ab isto
recte factum esse defendes te facturum profiteare, et quasi
quod isti licitum esse dices vehementer cupias tibi licere. 5
Atqui, si id licebit, nihil est quod putetis quemquam
posthac commissurum ut de pecuniis repetundis conde-
mnari possit. Quantam enim quisque concupierit pecuniam,
tantam licebit per cellae nomen aestimationis magnitudine
consequatur. 10
  At enim est quiddam quod, etiamsi palam in defendendo 223.1
non dicet Hortensius, tamen ita dicet ut vos id suspicari et
cogitare possitis, pertinere hoc ad commodum senatorium,
pertinere ad utilitatem eorum qui iudicent, qui in provinciis
cum potestate aut cum legatione se futuros aliquando arbi- 5
trentur. Praeclaros vero existimas iudices nos habere,
quos alienis peccatis concessuros putes quo facilius ipsis
peccare liceat. Ergo id volumus populum Romanum, id pro-
vincias, id socios nationesque exteras existimare, si senatores
iudicent, hoc certe unum genus infinitae pecuniae per sum- 10
mam iniuriam cogendae nullo modo posse reprehendi?
Quod si ita est, quid possumus contra illum praetorem dicere
qui cotidie templum tenet, qui rem publicam sistere negat
posse nisi ad equestrem ordinem iudicia referantur? Quodsi 224.1
ille hoc unum agitare coeperit, esse aliquod genus cogendae
pecuniae senatorium commune et iam prope concessum
ordini, quo genere ab sociis maxima pecunia per summam
iniuriam auferatur, neque id ullo modo senatoriis iudiciis 5
reprehendi posse, idque, dum equester ordo iudicarit, num-
quam esse commissum, quis obsistet? quis erit tam cupidus
vestri, tam fautor ordinis, qui de transferendis iudiciis possit
recusare?