LIBER QVARTVS
QVI INSCRIBITVR DE SIGNIS
  Venio nunc ad istius, quem ad modum ipse appellat, 2.4.1.1
studium, ut amici eius, morbum et insaniam, ut Siculi,
latrocinium; ego quo nomine appellem nescio; rem vobis
proponam, vos eam suo non nominis pondere penditote.
Genus ipsum prius cognoscite, iudices; deinde fortasse non 5
magno opere quaeretis quo id nomine appellandum putetis.
Nego in Sicilia tota, tam locupleti, tam vetere provincia, tot
oppidis, tot familiis tam copiosis, ullum argenteum vas,
ullum Corinthium aut Deliacum fuisse, ullam gemmam aut
margaritam, quicquam ex auro aut ebore factum, signum 10
ullum aeneum, marmoreum, eburneum, nego ullam picturam
neque in tabula neque in textili quin conquisierit, inspexerit,
quod placitum sit abstulerit. Magnum videor dicere: 2.1
attendite etiam quem ad modum dicam. Non enim verbi
neque criminis augendi causa complector omnia: cum dico
nihil istum eius modi rerum in tota provincia reliquisse,
Latine me scitote, non accusatorie loqui. Etiam planius: 5
nihil in aedibus cuiusquam, ne in <hospitis> quidem, nihil in
locis communibus, ne in fanis quidem, nihil apud Siculum,
nihil apud civem Romanum, denique nihil istum, quod ad
oculos animumque acciderit, neque privati neque publici
neque profani neque sacri tota in Sicilia reliquisse. 10
  Vnde igitur potius incipiam quam ab ea civitate quae 3.1
tibi una in amore atque in deliciis fuit, aut ex quo potius
numero quam ex ipsis laudatoribus tuis? Facilius enim
perspicietur qualis apud eos fueris qui te oderunt, qui ac-
cusant, qui persequuntur, cum apud tuos Mamertinos in- 5
veniare improbissima ratione esse praedatus.
  C. Heius est Mamertinus—omnes hoc mihi qui
Messanam accesserunt facile concedunt—omnibus rebus
illa in civitate ornatissimus. Huius domus est vel optima
Messanae, notissima quidem certe et nostris hominibus 10
apertissima maximeque hospitalis. Ea domus ante istius
adventum ornata sic fuit ut urbi quoque esset ornamento;
nam ipsa Messana, quae situ moenibus portuque ornata sit,
ab his rebus quibus iste delectatur sane vacua atque nuda
est. Erat apud Heium sacrarium magna cum dignitate 4.1
in aedibus a maioribus traditum perantiquum, in quo signa
pulcherrima quattuor summo artificio, summa nobilitate,
quae non modo istum hominem ingeniosum et intelle-
gentem, verum etiam quemvis nostrum, quos iste idiotas 5
appellat, delectare possent, unum Cupidinis marmoreum
Praxiteli; nimirum didici etiam, dum in istum inquiro,
artificum nomina. Idem, opinor, artifex eiusdem modi
Cupidinem fecit illum qui est Thespiis, propter quem
Thespiae visuntur; nam alia visendi causa nulla est. 10
Atque ille L. Mummius, cum Thespiadas, quae ad aedem
Felicitatis sunt, ceteraque profana ex illo oppido signa
tolleret, hunc marmoreum Cupidinem, quod erat conse-
cratus, non attigit.