Iactat se iam dudum de Calidio, narrat omnibus emisse 2.4.46.1
se. Num etiam de L. Papinio, viro primario, locupleti
honestoque equite Romano, turibulum emisti? qui pro testi-
monio dixit te, cum inspiciendum poposcisses, evulso emble-
mate remisisse; ut intellegatis in homine intellegentiam esse 5
non avaritiam, artifici cupidum non argenti fuisse. Nec
solum in Papinio fuit hac abstinentia; tenuit hoc institu-
tum in turibulis omnibus quaecumque in Sicilia fuerunt.
Incredibile est autem quam multa et quam praeclara
fuerint. Credo tum cum Sicilia florebat opibus et copiis 10
magna artificia fuisse in ea insula. Nam domus erat ante
istum praetorem nulla paulo locupletior qua in domo haec
non essent, etiamsi praeterea nihil esset argenti, patella
grandis cum sigillis ac simulacris deorum, patera qua
mulieres ad res divinas uterentur, turibulum,—haec autem 15
omnia antiquo opere et summo artificio facta, ut hoc liceret
suspicari, fuisse aliquando apud Siculos peraeque pro por-
tione cetera, sed, quibus multa fortuna ademisset, tamen
apud eos remansisse ea quae religio retinuisset. Dixi, iudices, 47.1
multa fuisse fere apud omnis Siculos: ego idem confirmo
nunc ne unum quidem esse. Quid hoc est? quod hoc
monstrum, quod prodigium in provinciam misimus? Nonne
vobis id egisse videtur ut non unius libidinem, non suos 5
oculos, sed omnium cupidissimorum insanias, cum Romam
revertisset, expleret? Qui simul atque in oppidum quod-
piam venerat, immittebantur illi continuo Cibyratici canes,
qui investigabant et perscrutabantur omnia. Si quod erat
grande vas et maius opus inventum, laeti adferebant; si 10
minus eius modi quidpiam venari potuerant, illa quidem
certe pro lepusculis capiebantur, patellae, paterae, turibula.
Hic quos putatis fletus mulierum, quas lamentationes fieri
solitas esse in hisce rebus? quae forsitan vobis parvae esse
videantur, sed magnum et acerbum dolorem commovent, 15
mulierculis praesertim, cum eripiuntur e manibus ea quibus
ad res divinas uti consuerunt, quae a suis acceperunt, quae
in familia semper fuerunt.