Nunc ne novo querimoniae genere uti possit Hortensius 2.1.24.1
et ea dicere, opprimi reum de quo nihil dicat accusator,
nihil esse tam periculosum fortunis innocentium quam
tacere adversarios; et ne aliter quam ego velim meum
laudet ingenium, cum dicat me, si multa dixissem, suble- 5
vaturum fuisse eum quem contra dicerem, quia non dixerim,
perdidisse: morem illi geram, utar oratione perpetua, non
quo iam hoc sit necesse, verum ut experiar utrum ille ferat
molestius me tunc tacuisse an nunc dicere. Hic tu fortasse 25.1
eris diligens ne quam ego horam de meis legitimis horis
remittam; nisi omni tempore quod mihi lege concessum
est abusus ero, querere, deum atque hominum fidem im-
plorabis, circumveniri C. Verrem quod accusator nolit tam 5
diu quam diu liceat dicere. Quod mihi lex mea causa
dedit, eo mihi non uti non licebit? Nam accusandi mihi
tempus mea causa datum est, ut possem oratione mea cri-
mina causamque explicare: hoc si non utor, non tibi
iniuriam facio, sed de meo iure aliquid et commodo detraho. 10
'Causam enim', inquit, 'cognosci oportet': ea re quidem
quod aliter condemnari reus, quamvis sit nocens, non
potest. Id igitur tu moleste tulisti, a me aliquid factum
esse quo minus iste condemnari posset? nam causa co-
gnita possunt multi absolvi, incognita quidem condemnari 15
nemo potest. 'Adimo enim comperendinatum': quod 26.1
habet lex in se molestissimum, bis ut causa dicatur,—quod
aut mea causa potius est constitutum quam tua, aut nihilo
tua potius quam mea. Nam si bis dicere est commodum,
certe utriusque commune est; si eum qui posterius dixit 5
opus est redargui, accusatoris causa, ut bis ageretur, consti-
tutum est. Verum, ut opinor, Glaucia primus tulit ut com-
perendinaretur reus; antea vel iudicari primo poterat vel
amplius pronuntiari. Vtram igitur putas legem molliorem?
Opinor, illam veterem, qua vel cito absolvi vel tarde con- 10
demnari licebat. Ego tibi illam Aciliam legem restituo,
qua lege multi semel accusati, semel dicta causa, semel
auditis testibus condemnati sunt, nequaquam tam manifestis
neque tantis criminibus quantis tu convinceris. Puta te
non hac tam atroci, sed illa lege mitissima causam dicere. 15
Accusabo; respondebis; testibus editis ita mittam in con-
silium ut, etiamsi lex ampliandi faciat potestatem, tamen
isti turpe sibi existiment non primo iudicare.