Haec posteaquam acta et constituta sunt, procedit iste 2.5.106.1
repente e praetorio inflammatus scelere furore crudelitate;
in forum venit, nauarchos vocari iubet. Qui nihil metue-
rent, nihil suspicarentur, statim accurrunt. Iste hominibus
miseris innocentibus inici catenas imperat. Implorare illi 5
fidem praetoris, et quare id faceret rogare. Tum iste hoc
causae dicit, quod classem praedonibus prodidissent. Fit
clamor et admiratio populi tantam esse in homine impu-
dentiam atque audaciam ut aut aliis causam calamitatis
attribueret quae omnis propter avaritiam ipsius accidisset, 10
aut, cum ipse praedonum socius arbitraretur, aliis prodi-
tionis crimen inferret; deinde hoc quinto decimo die crimen
esse natum postquam classis esset amissa. Cum haec ita 107.1
fierent, quaerebatur ubi esset Cleomenes, non quo illum
ipsum, cuicuimodi est, quisquam supplicio propter illud
incommodum dignum putaret; nam quid Cleomenes facere
potuit?—non enim possum quemquam insimulare falso— 5
quid, inquam, magno opere potuit Cleomenes facere istius
avaritia navibus exinanitis? Atque eum vident sedere ad
latus praetoris et ad aurem familiariter, ut solitus erat, in-
susurrare. Tum vero omnibus indignissimum visum est
homines honestissimos, electos e suis civitatibus, in ferrum 10
atque in vincla coniectos, Cleomenem propter flagitiorum
ac turpitudinum societatem familiarissimum esse praetori.
Adponitur iis tamen accusator Naevius Turpio quidam, qui 108.1
C. Sacerdote praetore iniuriarum damnatus est, homo bene
adpositus ad istius audaciam, quem iste in decumis, in
rebus capitalibus, in omni calumnia praecursorem habere
solebat et emissarium. 5
  Veniunt Syracusas parentes propinquique miserorum
adulescentium hoc repentino calamitatis suae commoti
nuntio; vinctos aspiciunt catenis liberos suos, cum istius
avaritiae poenam collo et cervicibus suis sustinerent;
adsunt, defendunt, proclamant, fidem tuam, quae nusquam 10
erat neque umquam fuerat, implorant. Pater aderat Dexo
Tyndaritanus, homo nobilissimus, hospes tuus. Cuius tu
domi fueras, quem hospitem appellaras, eum cum illa aucto-
ritate miseria videres perditum, non te eius lacrimae, non
senectus, non hospiti ius atque nomen a scelere aliquam 15
ad partem humanitatis revocare potuit? Sed quid ego 109.1
hospiti iura in hac immani belua commemoro? Qui
Sthenium Thermitanum, hospitem suum, cuius domum per
hospitium exhausit et exinanivit, absentem in reos rettu-
lerit, causa indicta capite damnarit, ab eo nunc hospitiorum 5
iura atque officia quaeramus? Cum homine [enim] crudeli
nobis res est an cum fera atque immani belua? Te patris
lacrimae de innocentis fili periculo non movebant; cum
patrem domi reliquisses, filium tecum haberes, te neque
praesens filius de liberum caritate neque absens pater de 10
indulgentia patria commonebat? Catenas habebat hospes 110.1
tuus Aristeus, Dexonis filius. Quid ita? 'Prodiderat
classem.' Quod ob praemium? 'Deseruerat.' Quid
Cleomenes? 'Ignavus fuerat.' At eum tu ob virtutem
corona ante donaras. 'Dimiserat nautas.' At ab omnibus 5
tu mercedem missionis acceperas. Alter parens ex altera
parte erat Herbitensis Eubulida, homo domi suae clarus et
nobilis; qui quia Cleomenem in defendendo filio laeserat,
nudus paene est destitutus. Quid erat autem quod quis-
quam diceret aut defenderet? 'Cleomenem nominare non 10
licet.' At causa cogit. 'Moriere, si appellaris'; numquam
enim iste cuiquam est mediocriter minatus. At remiges
non erant. 'Praetorem tu accuses? frange cervices.' Si
neque praetorem neque praetoris aemulum appellari licebit,
cum in his duobus tota causa sit, quid futurum est? 15