Si haec non ad civis Romanos, non ad aliquos amicos 2.5.171.1
nostrae civitatis, non ad eos qui populi Romani nomen
audissent, denique si non ad homines verum ad bestias,
aut etiam, ut longius progrediar, si in aliqua desertissima
solitudine ad saxa et ad scopulos haec conqueri ac deplo- 5
rare vellem, tamen omnia muta atque inanima tanta et
tam indigna rerum acerbitate commoverentur. Nunc vero
cum loquar apud senatores populi Romani, legum et iudi-
ciorum et iuris auctores, timere non debeo ne non unus
iste civis Romanus illa cruce dignus, ceteri omnes simili 10
periculo indignissimi iudicentur. Paulo ante, iudices, 172.1
lacrimas in morte misera atque indigna nauarchorum non
tenebamus, et recte ac merito sociorum innocentium
miseria commovebamur: quid nunc in nostro sanguine
tandem facere debemus? Nam civium Romanorum 5
omnium sanguis coniunctus existimandus est, quoniam et
salutis omnium ratio et veritas postulat. Omnes hoc loco
cives Romani, et qui adsunt et qui ubique sunt, vestram
severitatem desiderant, vestram fidem implorant, vestrum
auxilium requirunt; omnia sua iura commoda auxilia, 10
totam denique libertatem in vestris sententiis versari arbi-
trantur. A me tametsi satis habent, tamen, si res aliter 173.1
acciderit, plus habebunt fortasse quam postulant. Nam si
qua vis istum de vestra severitate eripuerit, id quod neque
metuo, iudices, neque ullo modo fieri posse video,—sed si
in hoc me ratio fefellerit, Siculi causam suam perisse que- 5
rentur et mecum pariter moleste ferent, populus quidem
Romanus brevi, quoniam mihi potestatem apud se agendi
dedit, ius suum me agente suis suffragiis ante Kalendas
Februarias recuperabit. Ac si de mea gloria atque ampli-
tudine quaeritis, iudices, non est alienum meis rationibus 10
istum mihi ex hoc iudicio ereptum ad illud populi Romani
iudicium reservari. Splendida est illa causa, probabilis
mihi et facilis, populo grata atque iucunda; denique si
videor hic, id quod ego non quaesivi, de uno isto voluisse
crescere, isto absoluto, quod sine multorum scelere fieri 15
non potest, de multis mihi crescere licebit.