| At quo tempore futurum est?—nam id maxime provi- | 2.5.177.8 |
| dendum est; etenim cum omnibus in rebus, tum in re | |
| publica permagni momenti est ratio atque inclinatio tem- | 10 |
| porum. Nempe eo, cum populus Romanus aliud genus | |
| hominum atque alium ordinem ad res iudicandas requirit, | |
| nempe lege de iudiciis iudicibusque novis promulgata; | |
| quam non is promulgavit quo nomine proscriptam videtis, | |
| sed hic reus,—hic, inquam, sua spe atque opinione quam | 15 |
| de vobis habet legem illam scribendam promulgandamque | |
| curavit. Itaque cum primo agere coepimus, lex non erat | 178.1 |
| promulgata; cum iste vestra severitate permotus multa | |
| signa dederat quam ob rem responsurus non videretur, | |
| mentio de lege nulla fiebat; posteaquam iste recreari et | |
| confirmari visus est, lex statim promulgata est. Cui legi | 5 |
| cum vestra dignitas vehementer adversetur, istius spes falsa | |
| et insignis impudentia maxime suffragatur. Hic si quid | |
| erit commissum a quoquam vestrum quod reprendatur, aut | |
| populus Romanus iudicabit de eo homine quem iam ante | |
| iudiciis indignum putarit, aut ei qui propter offensionem | 10 |
| iudiciorum de veteribus iudicibus lege nova novi iudices | |
| erunt constituti. Mihi porro, ut ego non dicam, quis | 179.1 |
| omnium mortalium non intellegit quam longe progredi sit | |
| necesse? Potero silere, Hortensi, potero dissimulare, cum | |
| tantum res publica vulnus acceperit ut expilatae provinciae, | |
| vexati socii, di immortales spoliati, cives Romani cruciati | 5 |
| et necati impune me actore esse videantur? potero ego | |
| hoc onus tantum aut in hoc iudicio deponere aut tacitus | |
| sustinere? Non agitanda res erit, non in medium pro- | |
| ferenda, non populi Romani fides imploranda, non omnes | |
| qui tanto se scelere obstrinxerunt ut aut fidem suam cor- | 10 |
| rumpi paterentur aut iudicium corrumperent in discrimen | |
| aut iudicium vocandi? |