Verum ista damnatio tamen cuius modi fuit? Audite, 2.1.72.7
quaeso, iudices, et aliquando miseremini sociorum et osten-
dite aliquid iis in vestra fide praesidi esse oportere. Quod
toti Asiae iure occisus videbatur istius ille verbo lictor, re 10
vera minister improbissimae cupiditatis, pertimuit iste ne
Philodamus Neronis iudicio liberaretur; rogat et orat
Dolabellam ut de sua provincia decedat, ad Neronem pro-
ficiscatur; se demonstrat incolumem esse non posse, si
Philodamo vivere atque aliquando Romam venire licuisset. 15
Commotus est Dolabella: fecit id quod multi reprehen- 73.1
derunt, ut exercitum, provinciam, bellum relinqueret, et in
Asiam hominis nequissimi causa in alienam provinciam pro-
ficisceretur. Posteaquam ad Neronem venit, contendit ab
eo ut Philodami causam cognosceret. Venerat ipse qui 5
esset in consilio et primus sententiam diceret; adduxerat
etiam praefectos et tribunos militaris suos, quos Nero omnis
in consilium vocavit; erat in consilio etiam aequissimus
iudex ipse Verres; erant non nulli togati creditores Grae-
corum, quibus ad exigendas pecunias improbissimi cuiusque 10
legati plurimum prodest gratia. Ille miser defensorem repe- 74.1
rire neminem poterat; quis enim esset aut togatus, qui
Dolabellae gratia, aut Graecus, qui eiusdem vi et imperio
non moveretur? Accusator autem adponitur civis Romanus
de creditoribus Lampsacenorum; qui si dixisset quod iste 5
iussisset, per eiusdem istius lictores a populo pecuniam posset
exigere. Cum haec omnia tanta contentione, tantis copiis
agerentur; cum illum miserum multi accusarent, nemo
defenderet; cumque Dolabella cum suis praefectis pugna-
ret in consilio, Verres fortunas agi suas diceret, idem testi- 10
monium diceret, idem esset in consilio, idem accusatorem
parasset,—haec cum omnia fierent, et cum hominem con-
staret occisum, tamen tanta vis istius iniuriae, tanta in
isto improbitas putabatur ut de Philodamo amplivs pro-
nuntiaretur. Quid ego nunc in altera actione Cn. Dola- 75.1
bellae spiritus, quid huius lacrimas et concursationes pro-
feram, quid C. Neronis, viri optimi atque innocentissimi, non
nullis in rebus animum nimium timidum atque demissum?
qui in illa re quid facere <oporteret> non habebat, nisi forte, 5
id quod omnes tum desiderabant, ut ageret eam rem sine
Verre et sine Dolabella. Quicquid esset sine his actum,
omnes probarent; tum vero quod pronuntiatum est non per
Neronem iudicatum, sed per Dolabellam ereptum existi-
mabatur. Condemnatur enim perpaucis sententiis Philo- 10
damus et eius filius. Adest, instat, urget Dolabella ut quam
primum securi feriantur, quo quam minime multi ex illis de
istius nefario scelere audire possent. Constituitur in foro 76.1
Laodiceae spectaculum acerbum et miserum et grave toti
Asiae provinciae, grandis natu parens adductus ad sup-
plicium, ex altera parte filius, ille quod pudicitiam liberorum,
hic quod vitam patris famamque sororis defenderat. Flebat 5
uterque non de suo supplicio, sed pater de fili morte, de
patris filius. Quid lacrimarum ipsum Neronem putatis pro-
fudisse? quem fletum totius Asiae fuisse, quem luctum et
gemitum Lampsacenorum? securi esse percussos homines
innocentis nobilis, socios populi Romani atque amicos, 10
propter hominis flagitiosissimi singularem nequitiam atque
improbissimam cupiditatem!