Quae, malum, ista fuit amentia! Ecquando te rationem
|
2.2.43.1
|
factorum tuorum redditurum putasti? ecquando his de
|
|
rebus talis viros audituros existimasti? Petatur hereditas
|
|
ea, quae nulla debetur, in praedam praetoris? interponatur
|
|
nomen civitatis? imponatur honestae civitati turpissima
|
5
|
persona calumniae? neque hoc solum, sed ita res agatur ut
|
|
ne simulatio quidem aequitatis ulla adhibeatur? Nam, per
|
|
deos immortalis, quid interest utrum praetor imperet vique
|
|
cogat aliquem de suis bonis omnibus decedere, an huiusce
|
|
modi iudicium det, quo iudicio indicta causa fortunis omni-
|
10
|
bus everti necesse sit? Profecto enim negare non potes te
|
44.1
|
ex lege Rupilia sortiri iudices debuisse, cum praesertim
|
|
Heraclius id postularet. Sin illud dicis, te Heraclii volun-
|
|
tate ab lege recessisse, ipse te impedies, ipse tua defensione
|
|
implicabere; quare enim primum ille adesse noluit, cum ex
|
5
|
eo numero iudices haberet quos postularat? deinde tu cur
|
|
post illius fugam iudices alios sortitus es, si eos qui erant
|
|
antea dati utriusque dederas voluntate? Deinde ceteras
|
|
dicas omnis illo foro M. Postumius quaestor sortitus est:
|
|
hanc solam tu illo conventu reperiere sortitus.
|
10
|
Ergo, inquiet aliquis, donavit populo Syracusano illam
|
45.1
|
hereditatem. Primum, si id confiteri velim, tamen istum
|
|
condemnetis necesse est; neque enim permissum est ut
|
|
impune nobis liceat, quod alicui eripuerimus, id alteri tra-
|
|
dere. Verum ex ista reperietis hereditate ita istum prae-
|
5
|
datum ut perpauca occulte fecerit; populum Syracusanum
|
|
in maximam invidiam sua infamia, alieno praemio per-
|
|
venisse, paucos Syracusanos,—eos qui nunc se publice
|
|
laudationis causa venisse dicunt,—et tunc participes prae-
|
|
dae fuisse et nunc non ad istius laudationem, sed ad com-
|
10
|
munem litium aestimationem venisse. Posteaquam dam-
|
|
natus est absens, non solum illius hereditatis de qua
|
|
ambigebatur, quae erat HS triciens, sed omnium bonorum
|
|
paternorum ipsius Heraclii, quae non minor erat pecunia,
|
|
palaestrae Syracusanorum, hoc est Syracusanis, possessio
|
15
|
traditur. Quae est ista praetura? Eripis hereditatem
|
46.1
|
quae venerat a propinquo, venerat testamento, venerat
|
|
legibus; quae bona is qui testamentum fecerat huic Hera-
|
|
clio, aliquanto ante quam est mortuus, omnia utenda ac
|
|
possidenda tradiderat, cuius hereditatis, cum ille aliquanto
|
5
|
ante te praetorem esset mortuus, controversia fuerat nulla,
|
|
mentionem fecerat nemo. Verum esto. Eripe hereditatem
|
|
propinquis, da palaestritis, praedare in bonis alienis nomine
|
|
civitatis, everte leges, testamenta, voluntates mortuorum,
|
|
iura vivorum: num etiam patriis Heraclium bonis extur-
|
10
|
bare oportuit? Qui simul ac profugit, quam impudenter,
|
|
quam palam, quam acerbe, di immortales, illa bona direpta
|
|
sunt! quam illa res calamitosa Heraclio, quaestuosa Verri,
|
|
turpis Syracusanis, miseranda omnibus videbatur! Nam
|
|
illud quidem statim curatur, ut quicquid caelati argenti fuit
|
15
|
in illis bonis ad istum deferatur, quicquid Corinthiorum
|
|
vasorum, stragulae vestis: haec nemo dubitabat quin non
|
|
modo ex illa domo capta et oppressa, verum ex tota pro-
|
|
vincia ad istum comportari necesse esset. Mancipia quae
|
|
voluit abduxit, alia divisit; auctio facta est, in qua cohors
|
20
|
istius invicta dominata est. Verum illud est praeclarum.
|
47.1
|
Syracusani qui praefuerant his Heraclii bonis verbo redig-
|
|
endis, re dispertiendis, reddebant eorum negotiorum ratio-
|
|
nem in senatu; dicebant scyphorum paria complura, hydrias
|
|
argenteas pretiosas, vestem stragulam multam, mancipia
|
5
|
pretiosa data esse Verri; dicebant quantum cuique eius
|
|
iussu nummorum esset datum. Gemebant Syracusani, sed
|
|
tamen patiebantur. Repente recitatur uno nomine HS ccc
|
|
iussu praetoris data esse. Fit maximus clamor omnium,
|
|
non modo optimi cuiusque neque eorum quibus indignum
|
10
|
semper visum erat bona privati populi nomine per sum-
|
|
mam iniuriam erepta, verum etiam ipsi illi auctores iniuriae
|
|
et ex aliqua particula socii praedae ac rapinarum clamare
|
|
coeperunt sibi ut haberet hereditatem. Tantus in curia
|
|
clamor factus est ut populus concurreret. Res ab omni
|
48.1
|
conventu cognita celeriter isti domum nuntiatur. Homo
|
|
inimicus iis qui recitassent, hostis omnibus qui acclamas-
|
|
sent, exarsit iracundia ac stomacho; verum tamen fuit tum
|
|
sui dissimilis. Nostis os hominis, nostis audaciam; tamen
|
5
|
tum rumore populi et clamore et manifesto furto grandis
|
|
pecuniae perturbatus est. Vbi se collegit, vocat ad se
|
|
Syracusanos; qui non posset negare ab illis pecuniam
|
|
datam, non quaesivit procul alicunde, (neque enim pro-
|
|
baret), sed proximum, paene alterum filium, quem illam
|
10
|
pecuniam diceret abstulisse; ostendit se reddere coacturum.
|
|
Qui posteaquam id audivit, habuit et dignitatis et aetatis et
|
|
nobilitatis suae rationem; verba apud senatum fecit, docuit
|
|
ad se nihil pertinere; de isto, id quod omnes videbant, ne
|
|
ille quidem obscure locutus est. Itaque illi Syracusani
|
15
|
statuam postea statuerunt, et is, ut primum potuit, istum
|
|
reliquit de provinciaque decessit. Et tamen aiunt eum
|
49.1
|
queri solere non numquam se miserum quod non suis, sed
|
|
suorum peccatis et criminibus prematur. Triennium pro-
|
|
vinciam obtinuisti; gener, lectus adulescens, unum annum
|
|
tecum fuit; sodales, viri fortes, legati tui primo anno te
|
5
|
reliquerunt; unus legatus P. Tadius qui erat reliquus
|
|
non ita tecum multum fuit; qui si semper una fuisset,
|
|
tamen summa cura cum tuae, tum multo etiam magis suae
|
|
famae pepercisset. Quid est quod tu alios accuses? quid
|
|
est quam ob rem putes te tuam culpam non modo derivare
|
10
|
in aliquem, sed communicare cum altero posse? Nume-
|
50.1
|
rantur illa HS ccc Syracusanis. Ea quem ad modum ad
|
|
istum postea per pseudothyrum revertantur, tabulis vobis
|
|
testibusque, iudices, planum faciam.
|
|