Retinete, retinete hominem in civitate, iudices, parcite et 2.2.76.1
conservate, ut sit qui vobiscum res iudicet, qui in senatu
sine ulla cupiditate de bello et pace sententiam ferat.
Tametsi minus id quidem nobis, minus populo Romano
laborandum est, qualis istius in senatu sententia futura sit. 5
Quae enim eius auctoritas erit? quando iste sententiam
dicere audebit aut poterit? quando autem homo tantae
luxuriae atque desidiae nisi Februario mense aspirabit in
curiam? Verum veniat sane, decernat bellum Cretensibus,
liberet Byzantios, regem appellet Ptolomaeum, quae vult 10
Hortensius omnia dicat et sentiat; minus haec ad nos,
minus ad vitae nostrae discrimen, minus ad fortunarum
nostrarum periculum pertinent. Illud est capitale, illud 77.1
formidolosum, illud optimo cuique metuendum, quod iste,
ex hoc iudicio si aliqua vi se eripuerit, in iudicibus sit
necesse est, sententiam de capite civis Romani ferat, sit in
eius exercitu signifer qui imperium iudiciorum tenere vult. 5
Hoc populus Romanus recusat, hoc ferre non potest;
clamat permittitque vobis ut, si istis hominibus delectemini,
si ex eo genere splendorem ordini atque ornamentum curiae
constituere velitis, habeatis sane istum vobiscum senatorem,
etiam de vobis iudicem, si vultis, habeatis; de se homines, 10
si qui extra istum ordinem sunt, quibus ne reiciendi quidem
amplius quam trium iudicum praeclarae leges Corneliae
faciunt potestatem, hunc hominem tam crudelem, tam
sceleratum, tam nefarium nolunt iudicare. Etenim si illud 78.1
est flagitiosum, quod mihi omnium rerum turpissimum
maximeque nefarium videtur, ob rem iudicandam pecuniam
accipere, pretio habere addictam fidem et religionem, quanto
illud flagitiosius improbius indignius, eum a quo pecuniam 5
ob absolvendum acceperis condemnare, ut ne praedonum
quidem praetor in fide retinenda consuetudinem conservet!
Scelus est accipere ab reo: quanto magis ab accusatore,
quanto etiam sceleratius ab utroque! Fidem cum pro-
posuisses venalem in provincia, valuit apud te plus is qui 10
pecuniam maiorem dedit. Concedo; forsitan aliquis ali-
quando eius modi quidpiam fecerit. Cum vero fidem ac
religionem tuam iam alteri addictam pecunia accepta
habueris, postea eandem adversario tradideris maiore pe-
cunia, utrumque falles, et trades cui voles, et ei quem 15
fefelleris ne pecuniam quidem reddes? Quem mihi tu 79.1
Bulbum, quem Staienum? quod umquam huiusce modi
monstrum aut prodigium audivimus aut vidimus, qui cum
reo transigat, post cum accusatore decidat, honestos
homines, qui causam norint, ableget a consilioque dimittat, 5
ipse solus reum absolutum, a quo pecuniam acceperit,
condemnet pecuniamque non reddat? Hunc hominem in
iudicum numero habebimus? hic alteram decuriam sena-
toriam iudex obtinebit? hic de capite libero iudicabit?
huic iudicialis tabella committetur? quam iste non modo 10
cera, verum etiam sanguine, si visum erit, notabit.