Venio nunc ad civitates Siciliae, de quibus facillime 2.2.154.1
iudicium fieri voluntatis potest. An etiam Siculi inviti
contulerunt? Non est probabile. Etenim sic C. Verrem
praeturam in Sicilia gessisse constat ut, cum utrisque satis
facere non posset, et Siculis et togatis, offici potius in socios 5
quam ambitionis in civis rationem duxerit. Itaque eum
non solum patronvm illius insulae, sed etiam Sotera
inscriptum vidi Syracusis. Hoc quantum est? Ita magnum
ut Latine uno verbo exprimi non possit. Is est nimirum
soter qui salutem dedit. Huius nomine etiam dies festi 10
agitantur, pulchra illa Verria, non quasi Marcellia, sed
pro Marcelliis, quae illi istius iussu sustulerunt; huius
fornix in foro Syracusis est, in quo nudus filius stat, ipse
autem ex equo nudatam ab se provinciam prospicit; huius
statuae locis omnibus, quae hoc demonstrare videantur, 15
prope modum non minus multas statuas istum posuisse
Syracusis quam abstulisse; huic etiam Romae videmus
in basi statuarum maximis litteris incisum, A commvni
Siciliae datas. Quam ob rem qui hoc probare potes 155.1
cuiquam, tantos honores habitos esse ab invitis? Hic tibi
etiam multo magis quam paulo ante in aratoribus videndum
et considerandum est quid velis. Magna res est utrum tibi
Siculos publice privatimque amicos an inimicos existimari 5
velis. Si inimicos, quid te futurum est? quo confugies?
ubi nitere? Modo aratorum, honestissimorum hominum
ac locupletissimorum et Siculorum et civium Romanorum,
maximum numerum abs te abalienasti: nunc de Siculis
civitatibus quid ages? Dices tibi Siculos esse amicos? 10
qui poteris? qui, quod nullo in homine antea fecerant,
ut in eum publice testimonium dicerent,—cum praesertim ex
ea provincia condemnati sint complures qui ibi praetores
fuerunt, duo soli absoluti,—hi nunc veniunt cum litteris,
veniunt cum mandatis, veniunt cum testimoniis publicis; 15
qui, si te publice laudarent, tamen id more potius suo
quam merito tuo facere viderentur, hi cum de tuis factis
publice conqueruntur, nonne hoc indicant, tantas esse
iniurias ut multo maluerint de suo more decedere quam de
tuis moribus non dicere? Confitendum igitur est tibi 156.1
necessario Siculos inimicos esse, qui quidem [et] in te
gravissima postulata consulibus ediderint, et me ut hanc
causam salutisque suae defensionem susciperem obsecrarint;
qui cum a praetore prohiberentur, a quattuor quaestoribus 5
impedirentur, omnium minas atque omnia pericula prae
salute sua levia duxerint; qui priore actione ita testimonia
graviter vehementerque dixerint ut Artemonem Centuripi-
num legatum et publice testem Q. Hortensius accusatorem,
non testem esse diceret. Etenim ille cum propter virtutem 10
et fidem cum Androne, homine honestissimo et certissimo,
tum etiam propter eloquentiam legatus a suis civibus electus
est, ut posset multas istius et varias iniurias quam apertis-
sime vobis planissimeque explicare.