Nisi forte quod apud publicanos gratiosus fuisti, in ea 2.2.169.1
re spes te aliqua consolatur. Quae gratia ne quid tibi
prodesse posset ego mea diligentia perfeci; ut etiam obesse
deberet tu tua sapientia curasti. Etenim rem totam, iudices,
breviter cognoscite. In scriptura Siciliae pro magistro est 5
quidam L. Carpinatius, qui et sui quaestus causa, et fortasse
quod sociorum interesse arbitrabatur, bene penitus in istius
familiaritatem sese dedit. Is cum praetorem circum omnia
fora sectaretur neque ab eo umquam discederet, in eam
iam venerat [familiaritatem] consuetudinem[que] in ven- 10
dendis istius decretis et iudiciis transigendisque negotiis,
ut prope alter Timarchides numeraretur; hoc erat etiam 170.1
capitalior, quod idem pecunias iis qui ab isto aliquid merca-
bantur faenori dabat. Ea autem faeneratio erat eius modi,
iudices, ut etiam is quaestus huic cederet; nam quas
pecunias ferebat iis expensas quibuscum contrahebat, eas 5
aut scribae istius aut Timarchidi aut etiam isti ipsi referebat
acceptas. Idem praeterea pecunias istius extraordinarias
grandis suo nomine faenerabatur. Hic primo Carpinatius, 171.1
antequam in istius familiaritatem tantam pervenisset, aliquo-
tiens ad socios litteras de istius iniuriis miserat; Canuleius
vero, qui in portu Syracusis operas dabat, furta quoque
istius permulta nominatim ad socios perscripserat, ea quae 5
sine portorio Syracusis erant exportata; portum autem et
scripturam eadem societas habebat. Ita factum est ut
essent permulta quae ex societatis litteris dicere in istum et
proferre possemus. Verum accidit ut Carpinatius, qui iam 172.1
cum isto summa consuetudine, praeterea re ac ratione
coniunctus esset, crebras postea litteras ad socios de istius
summis officiis in rem communem beneficiisque mitteret.
Etenim cum iste omnia quaecumque Carpinatius postulabat 5
facere ac decernere solebat, tum ille etiam plura scribebat
ad socios, ut, si posset, quae antea scripserat, ea plane
exstingueret. Ad extremum vero, cum iste iam decedebat,
eius modi litteras ad eos misit: ut huic frequentes obviam
prodirent, gratias agerent, facturos se si quid imperasset 10
studiose pollicerentur. Itaque socii fecerunt vetere instituto
publicanorum, non quo istum ullo honore dignum arbitra-
rentur, sed quod sua interesse putabant se memores
gratosque existimari: gratias isti egerunt, Carpinatium
saepe ad se de eius officiis litteras misisse dixerunt. Iste 173.1
cum respondisset ea se libenter fecisse operasque Carpinati
magno opere laudasset, dat amico suo cuidam negotium, qui
tum magister erat eius societatis, ut diligenter caveret atque
prospiceret ne quid esset in litteris sociorum quod contra 5
caput suum aut existimationem valere posset. Itaque ille
multitudine sociorum remota decumanos convocat, rem
defert. Statuunt illi atque decernunt ut eae litterae quibus
existimatio C. Verris laederetur removerentur, operaque
daretur ne ea res C. Verri fraudi esse posset. Si ostendo 174.1
hoc decrevisse decumanos, si planum facio hoc decreto
remotas esse litteras, quid exspectatis amplius? possumne
magis rem iudicatam adferre, magis reum condemnatum in
iudicium adducere? At quorum iudicio condemnatum! 5
Nempe eorum quos ii qui severiora iudicia desiderant
arbitrantur res iudicare oportere [publicanorum iudicio];
quos videlicet nunc populus iudices poscit, de quibus,
ut eos iudices habeamus, legem ab homine non nostri
generis, non ex equestri loco profecto, sed nobilissimo 10
promulgatam videmus; decumani, hoc est principes et 175.1
quasi senatores publicanorum, removendas de medio litteras
censuerunt. Habeo ex iis qui adfuerunt quos producam,
quibus hoc committam, homines honestissimos ac locuple-
tissimos, istos ipsos principes equestris ordinis, quorum 5
splendore vel maxime istius qui legem promulgavit oratio
et causa nititur. Venient in medium, dicent quid statuerint;
profecto, si recte homines novi, non mentientur; litteras
enim communis de medio removere potuerunt, fidem suam
et religionem removere non possunt. Ergo equites Romani, 10
qui te suo iudicio condemnarunt, horum iudicio condemnari
noluerunt: vos nunc utrum illorum iudicium an voluntatem
sequi malitis, considerate.