Nisi forte quod apud publicanos gratiosus fuisti, in ea
|
2.2.169.1
|
re spes te aliqua consolatur. Quae gratia ne quid tibi
|
|
prodesse posset ego mea diligentia perfeci; ut etiam obesse
|
|
deberet tu tua sapientia curasti. Etenim rem totam, iudices,
|
|
breviter cognoscite. In scriptura Siciliae pro magistro est
|
5
|
quidam L. Carpinatius, qui et sui quaestus causa, et fortasse
|
|
quod sociorum interesse arbitrabatur, bene penitus in istius
|
|
familiaritatem sese dedit. Is cum praetorem circum omnia
|
|
fora sectaretur neque ab eo umquam discederet, in eam
|
|
iam venerat [familiaritatem] consuetudinem[que] in ven-
|
10
|
dendis istius decretis et iudiciis transigendisque negotiis,
|
|
ut prope alter Timarchides numeraretur; hoc erat etiam
|
170.1
|
capitalior, quod idem pecunias iis qui ab isto aliquid merca-
|
|
bantur faenori dabat. Ea autem faeneratio erat eius modi,
|
|
iudices, ut etiam is quaestus huic cederet; nam quas
|
|
pecunias ferebat iis expensas quibuscum contrahebat, eas
|
5
|
aut scribae istius aut Timarchidi aut etiam isti ipsi referebat
|
|
acceptas. Idem praeterea pecunias istius extraordinarias
|
|
grandis suo nomine faenerabatur. Hic primo Carpinatius,
|
171.1
|
antequam in istius familiaritatem tantam pervenisset, aliquo-
|
|
tiens ad socios litteras de istius iniuriis miserat; Canuleius
|
|
vero, qui in portu Syracusis operas dabat, furta quoque
|
|
istius permulta nominatim ad socios perscripserat, ea quae
|
5
|
sine portorio Syracusis erant exportata; portum autem et
|
|
scripturam eadem societas habebat. Ita factum est ut
|
|
essent permulta quae ex societatis litteris dicere in istum et
|
|
proferre possemus. Verum accidit ut Carpinatius, qui iam
|
172.1
|
cum isto summa consuetudine, praeterea re ac ratione
|
|
coniunctus esset, crebras postea litteras ad socios de istius
|
|
summis officiis in rem communem beneficiisque mitteret.
|
|
Etenim cum iste omnia quaecumque Carpinatius postulabat
|
5
|
facere ac decernere solebat, tum ille etiam plura scribebat
|
|
ad socios, ut, si posset, quae antea scripserat, ea plane
|
|
exstingueret. Ad extremum vero, cum iste iam decedebat,
|
|
eius modi litteras ad eos misit: ut huic frequentes obviam
|
|
prodirent, gratias agerent, facturos se si quid imperasset
|
10
|
studiose pollicerentur. Itaque socii fecerunt vetere instituto
|
|
publicanorum, non quo istum ullo honore dignum arbitra-
|
|
rentur, sed quod sua interesse putabant se memores
|
|
gratosque existimari: gratias isti egerunt, Carpinatium
|
|
saepe ad se de eius officiis litteras misisse dixerunt. Iste
|
173.1
|
cum respondisset ea se libenter fecisse operasque Carpinati
|
|
magno opere laudasset, dat amico suo cuidam negotium, qui
|
|
tum magister erat eius societatis, ut diligenter caveret atque
|
|
prospiceret ne quid esset in litteris sociorum quod contra
|
5
|
caput suum aut existimationem valere posset. Itaque ille
|
|
multitudine sociorum remota decumanos convocat, rem
|
|
defert. Statuunt illi atque decernunt ut eae litterae quibus
|
|
existimatio C. Verris laederetur removerentur, operaque
|
|
daretur ne ea res C. Verri fraudi esse posset. Si ostendo
|
174.1
|
hoc decrevisse decumanos, si planum facio hoc decreto
|
|
remotas esse litteras, quid exspectatis amplius? possumne
|
|
magis rem iudicatam adferre, magis reum condemnatum in
|
|
iudicium adducere? At quorum iudicio condemnatum!
|
5
|
Nempe eorum quos ii qui severiora iudicia desiderant
|
|
arbitrantur res iudicare oportere [publicanorum iudicio];
|
|
quos videlicet nunc populus iudices poscit, de quibus,
|
|
ut eos iudices habeamus, legem ab homine non nostri
|
|
generis, non ex equestri loco profecto, sed nobilissimo
|
10
|
promulgatam videmus; decumani, hoc est principes et
|
175.1
|
quasi senatores publicanorum, removendas de medio litteras
|
|
censuerunt. Habeo ex iis qui adfuerunt quos producam,
|
|
quibus hoc committam, homines honestissimos ac locuple-
|
|
tissimos, istos ipsos principes equestris ordinis, quorum
|
5
|
splendore vel maxime istius qui legem promulgavit oratio
|
|
et causa nititur. Venient in medium, dicent quid statuerint;
|
|
profecto, si recte homines novi, non mentientur; litteras
|
|
enim communis de medio removere potuerunt, fidem suam
|
|
et religionem removere non possunt. Ergo equites Romani,
|
10
|
qui te suo iudicio condemnarunt, horum iudicio condemnari
|
|
noluerunt: vos nunc utrum illorum iudicium an voluntatem
|
|
sequi malitis, considerate.
|
|