Quod cum ita sit, nihil fingam tamen. Meminero me 2.2.179.1
non sumpsisse quem accusarem, sed recepisse quos de-
fenderem; vos ex me causam non a me prolatam, sed ad
me delatam audire oportere; me Siculis satis esse facturum
si quae cognovi in Sicilia, quae accepi ab ipsis, diligenter 5
exposuero, populo Romano si nullius vim, nullius potentiam
pertimuero, vobis si facultatem vere atque honeste iudicandi
fide et diligentia mea fecero, mihimet si ne minimum
quidem de meo curriculo vitae, quod mihi semper pro-
positum fuit, decessero. Quapropter nihil est quod metuas 180.1
ne quid in te confingam: etiam quod laetere habes. Multa
enim quae scio a te esse commissa, quod aut nimium turpia
aut parum credibilia sunt, praetermittam. Tantum agam
de hoc toto nomine societatis. Vt iam scire possis, quae- 5
ram decretumne sit. Cum id invenero, quaeram remotaene
sint litterae. Cum id quoque constabit, vos iam hoc me
tacito intellegetis: si illi qui hoc istius causa decreverunt
equites Romani nunc idem in eum iudices essent, istum
sine dubio condemnarent, de quo litteras eas quae istius 10
furta indicarent et ad se missas et suo decreto remotas
scirent esse. Quem igitur ab iis equitibus Romanis, qui
istius causa cupiunt omnia, qui ab eo benignissime tractati
sunt, condemnari necesse esset, is a vobis, iudices, ulla via
aut ratione absolvi potest? 15
  Ac ne forte ea, quae remota de medio atque erepta nobis 181.1
sunt, omnia ita condita fuisse atque ita abdita latuisse
videantur ut haec diligentia, quam ego a me exspectari
maxime puto, nihil eorum investigare, nihil adsequi potuerit,
—quae consilio aliquo aut ratione inveniri potuerunt inventa 5
sunt, iudices: manifestis in rebus hominem iam teneri
videbitis. Nam quod in publicanorum causis vel plurimum
aetatis meae versor vehementerque illum ordinem observo,
satis commode mihi videor eorum consuetudinem usu
tractandoque cognosse. Itaque ut hoc comperi, remotas 182.1
esse litteras societatis, habui rationem eorum annorum per
quos iste in Sicilia fuisset; dein quaesivi, quod erat inventu
facillimum, qui per eos annos magistri illius societatis
fuissent, apud quos tabulae fuissent. Sciebam enim hanc 5
magistrorum qui tabulas haberent consuetudinem esse, ut,
cum tabulas novo magistro traderent, exempla litterarum
ipsi habere non nollent. Itaque ad L. Vibium, equitem
Romanum, virum primarium, quem reperiebam magistrum
fuisse eo ipso anno qui mihi maxime quaerendus erat, 10
primum veni. Sane homini praeter opinionem improviso
incidi. Scrutatus sum quae potui et quaesivi omnia:
inveni duos solos libellos a L. Canuleio missos sociis ex
portu Syracusis, in quibus erat scripta ratio mensuum com-
plurium rerum exportatarum istius nomine sine portorio: 15
itaque obsignavi statim. <Non> erat haec ex eodem genere 183.1
quod ego maxime genus ex sociorum litteris reperire cupie-
bam; verum tantum inveni, iudices, quod apud vos quasi
exempli causa proferre possem. Sed tamen quicquid erit
in his libellis, quantulumcumque videbitur esse, hoc quidem 5
certe manifestum erit: de ceteris ex hoc coniecturam facere
debebitis. Recita mihi, quaeso, hunc primum libellum,
deinde illum alterum. Libelli Canvleiani.