Nunc ad sociorum tabulas accepti et expensi, quas re- 2.2.186.1
movere honeste nullo modo potuerunt, et ad amicum tuum
Carpinatium revertemur. Inspiciebamus Syracusis a Carpi-
natio confectas tabulas societatis, quae significabant multis
nominibus eos homines versuram a Carpinatio fecisse qui 5
pecunias Verri dedissent; quod erit vobis luce clarius,
iudices, tum cum eos ipsos produxero qui dederunt;
intellegetis enim illa tempora per quae, cum essent in
periculo, pretio sese redemerunt cum societatis tabulis
non solum consulibus verum etiam mensibus convenire. 10
Cum haec maxime cognosceremus et in manibus tabulas 187.1
haberemus, repente aspicimus lituras eius modi quasi
quaedam vulnera tabularum recentia. Statim suspicione
offensi ad ea ipsa nomina oculos animumque transtulimus.
Erant acceptae pecuniae C. Verrvcio C. f., sic tamen 5
ut usque ad alterum R litterae constarent integrae, reliquae
omnes essent in litura; alterum, tertium, quartum, permulta
erant eiusdem modi nomina. Cum manifesto res flagitiosa
litura tabularum atque insignis turpitudo teneretur, quaerere
incipimus de Carpinatio quisnam is esset Verrucius qui- 10
cum tantae pecuniae rationem haberet. Haerere homo,
versari, rubere. Quod lege excipiuntur tabulae publicano-
rum quo minus Romam deportentur, ut res quam maxime
clara et testata esse posset, in ius ad Metellum Carpinatium
voco tabulasque societatis in forum defero. Fit maximus 15
concursus hominum, et, quod erat Carpinati nota cum isto
praetore societas ac faeneratio, summe exspectabant omnes
quidnam in tabulis teneretur. Rem ad Metellum defero, 188.1
me tabulas perspexisse sociorum; in his tabulis magnam
rationem C. Verruci permultis nominibus esse, meque hoc
perspicere ex consulum mensuumque ratione, hunc Verrucium
neque ante adventum C. Verris neque post decessionem 5
quicquam cum Carpinatio rationis habuisse; postulo ut
mihi respondeat qui sit is Verrucius, mercator an negotiator
an arator an pecuarius, in Sicilia sit an iam decesserit.
Clamare omnes ex conventu neminem umquam in Sicilia
fuisse Verrucium. Ego instare ut mihi responderet quis 10
esset, ubi esset, unde esset; cur servus societatis qui
tabulas conficeret semper in Verruci nomine certo ex loco
mendosus esset. Atque haec postulabam, non quo illum 189.1
cogi putarem oportere ut ad ea mihi responderet invitus,
sed ut omnibus istius furta, illius flagitium, utriusque
audacia perspicua esse posset. Itaque illum in iure metu
conscientiaque peccati mutum atque exanimatum ac vix 5
vivum relinquo, tabulas in foro summa hominum frequentia
exscribo; adhibentur in scribendo ex conventu viri primarii,
litterae lituraeque omnes adsimulatae et expressae de tabulis
in libros transferuntur. Haec omnia summa cura et dili- 190.1
gentia recognita et collata et ab hominibus honestissimis
obsignata sunt. Si Carpinatius mihi tum respondere noluit,
responde tu mihi nunc, Verres, quem esse hunc tuum paene
gentilem Verrucium putes. Fieri non potest ut, quem video 5
te praetore in Sicilia fuisse et quem ex ipsa ratione intellego
locupletem fuisse, eum tu in tua provincia non cognoveris.
Atque adeo, ne hoc aut longius aut obscurius esse possit,
procedite in medium atque explicate descriptionem imagi-
nemque tabularum, ut omnes mortales istius avaritiae non 10
iam vestigia sed ipsa cubilia videre possint. Liber explice-
tur. Videtis Verrucium? videtis primas litteras integras? 191.1
videtis extremam partem nominis, codam illam Verrinam
tamquam in luto demersam esse in litura? Sic habent
se tabulae, iudices, ut videtis. Quid exspectatis, quid
quaeritis amplius? Tu ipse, Verres, quid sedes, quid 5
moraris? Nam aut exhibeas nobis Verrucium necesse est
aut te Verrucium esse fateare.