Nunc ad sociorum tabulas accepti et expensi, quas re-
|
2.2.186.1
|
movere honeste nullo modo potuerunt, et ad amicum tuum
|
|
Carpinatium revertemur. Inspiciebamus Syracusis a Carpi-
|
|
natio confectas tabulas societatis, quae significabant multis
|
|
nominibus eos homines versuram a Carpinatio fecisse qui
|
5
|
pecunias Verri dedissent; quod erit vobis luce clarius,
|
|
iudices, tum cum eos ipsos produxero qui dederunt;
|
|
intellegetis enim illa tempora per quae, cum essent in
|
|
periculo, pretio sese redemerunt cum societatis tabulis
|
|
non solum consulibus verum etiam mensibus convenire.
|
10
|
Cum haec maxime cognosceremus et in manibus tabulas
|
187.1
|
haberemus, repente aspicimus lituras eius modi quasi
|
|
quaedam vulnera tabularum recentia. Statim suspicione
|
|
offensi ad ea ipsa nomina oculos animumque transtulimus.
|
|
Erant acceptae pecuniae C. Verrvcio C. f., sic tamen
|
5
|
ut usque ad alterum R litterae constarent integrae, reliquae
|
|
omnes essent in litura; alterum, tertium, quartum, permulta
|
|
erant eiusdem modi nomina. Cum manifesto res flagitiosa
|
|
litura tabularum atque insignis turpitudo teneretur, quaerere
|
|
incipimus de Carpinatio quisnam is esset Verrucius qui-
|
10
|
cum tantae pecuniae rationem haberet. Haerere homo,
|
|
versari, rubere. Quod lege excipiuntur tabulae publicano-
|
|
rum quo minus Romam deportentur, ut res quam maxime
|
|
clara et testata esse posset, in ius ad Metellum Carpinatium
|
|
voco tabulasque societatis in forum defero. Fit maximus
|
15
|
concursus hominum, et, quod erat Carpinati nota cum isto
|
|
praetore societas ac faeneratio, summe exspectabant omnes
|
|
quidnam in tabulis teneretur. Rem ad Metellum defero,
|
188.1
|
me tabulas perspexisse sociorum; in his tabulis magnam
|
|
rationem C. Verruci permultis nominibus esse, meque hoc
|
|
perspicere ex consulum mensuumque ratione, hunc Verrucium
|
|
neque ante adventum C. Verris neque post decessionem
|
5
|
quicquam cum Carpinatio rationis habuisse; postulo ut
|
|
mihi respondeat qui sit is Verrucius, mercator an negotiator
|
|
an arator an pecuarius, in Sicilia sit an iam decesserit.
|
|
Clamare omnes ex conventu neminem umquam in Sicilia
|
|
fuisse Verrucium. Ego instare ut mihi responderet quis
|
10
|
esset, ubi esset, unde esset; cur servus societatis qui
|
|
tabulas conficeret semper in Verruci nomine certo ex loco
|
|
mendosus esset. Atque haec postulabam, non quo illum
|
189.1
|
cogi putarem oportere ut ad ea mihi responderet invitus,
|
|
sed ut omnibus istius furta, illius flagitium, utriusque
|
|
audacia perspicua esse posset. Itaque illum in iure metu
|
|
conscientiaque peccati mutum atque exanimatum ac vix
|
5
|
vivum relinquo, tabulas in foro summa hominum frequentia
|
|
exscribo; adhibentur in scribendo ex conventu viri primarii,
|
|
litterae lituraeque omnes adsimulatae et expressae de tabulis
|
|
in libros transferuntur. Haec omnia summa cura et dili-
|
190.1
|
gentia recognita et collata et ab hominibus honestissimis
|
|
obsignata sunt. Si Carpinatius mihi tum respondere noluit,
|
|
responde tu mihi nunc, Verres, quem esse hunc tuum paene
|
|
gentilem Verrucium putes. Fieri non potest ut, quem video
|
5
|
te praetore in Sicilia fuisse et quem ex ipsa ratione intellego
|
|
locupletem fuisse, eum tu in tua provincia non cognoveris.
|
|
Atque adeo, ne hoc aut longius aut obscurius esse possit,
|
|
procedite in medium atque explicate descriptionem imagi-
|
|
nemque tabularum, ut omnes mortales istius avaritiae non
|
10
|
iam vestigia sed ipsa cubilia videre possint. Liber explice-
|
|
tur. Videtis Verrucium? videtis primas litteras integras?
|
191.1
|
videtis extremam partem nominis, codam illam Verrinam
|
|
tamquam in luto demersam esse in litura? Sic habent
|
|
se tabulae, iudices, ut videtis. Quid exspectatis, quid
|
|
quaeritis amplius? Tu ipse, Verres, quid sedes, quid
|
5
|
moraris? Nam aut exhibeas nobis Verrucium necesse est
|
|
aut te Verrucium esse fateare.
|
|