Nec vero eae stellae quae inerrantes vocantur non
|
2.54.6
|
significant eandem mentem atque prudentiam. quarum
|
|
est cotidiana conveniens constansque conversio, nec
|
|
habent aetherios cursus neque caelo inhaerentes, ut
|
|
plerique dicunt physicae rationis ignari; non est enim
|
10
|
aetheris ea natura ut vi sua stellas conplexa contor-
|
|
queat, nam tenuis ac perlucens et aequabili calore suf-
|
|
fusus aether non satis aptus ad stellas continendas vi-
|
|
detur; habent igitur suam sphaeram stellae inerrantes
|
55.1
|
ab aetheria coniunctione secretam et liberam. earum
|
|
autem perennes cursus atque perpetui cum admirabili
|
|
incredibilique constantia declarant in his vim et mentem
|
|
esse divinam, ut haec ipsa qui non sentiat deorum vim
|
5
|
habere is nihil omnino sensurus esse videatur.
|
|
Nulla igitur in caelo nec fortuna nec temeritas nec
|
56.1
|
erratio nec vanitas inest contraque omnis ordo veritas
|
|
ratio constantia, quaeque his vacant ementita et falsa
|
|
plenaque erroris, ea circum terras infra lunam, quae
|
|
omnium ultima est, in terrisque versantur. caelestem
|
5
|
ergo admirabilem ordinem incredibilemque constan-
|
|
tiam, ex qua conservatio et salus omnium omnis oritur,
|
|
qui vacare mente putat is ipse mentis expers habendus
|
|
est.
|
|
Haut ergo ut opinor erravero, si a principe investi-
|
57.1
|
gandae veritatis huius disputationis principium duxero.
|
|
Zeno igitur naturam ita definit ut eam dicat ignem esse
|
|
artificiosum ad gignendum progredientem via. censet
|
|
enim artis maxume proprium esse creare et gignere,
|
5
|
quodque in operibus nostrarum artium manus efficiat
|
|
id multo artificiosius naturam efficere, id est ut dixi
|
|
ignem artificiosum magistrum artium reliquarum. At-
|
|
que hac quidem ratione omnis natura artificiosa est,
|
|
quod habet quasi viam quandam et sectam quam se-
|
10
|
quatur. ipsius vero mundi, qui omnia conplexu suo
|
58.1
|
coercet et continet, natura non artificiosa solum sed
|
|
plane artifex ab eodem Zenone dicitur, consultrix et
|
|
provida utilitatum oportunitatumque omnium. atque
|
|
ut ceterae naturae suis seminibus quaeque gignuntur
|
5
|
augescunt continentur, sic natura mundi omnis motus
|
|
habet voluntarios, conatusque et adpetitiones, quas
|
|
ὁρμὰς Graeci vocant, et is consentaneas actiones sic ad-
|
|
hibet ut nosmet ipsi qui animis movemur et sensibus.
|
|
Talis igitur mens mundi cum sit ob eamque causam vel
|
10
|
prudentia vel providentia appellari recte possit (Graece
|
|
enim πρόνοια dicitur), haec potissimum providet et in
|
|
is maxime est occupata, primum ut mundus quam ap-
|
|
tissimus sit ad permanendum, deinde ut nulla re egeat,
|
|
maxume autem ut in eo eximia pulchritudo sit atque
|
15
|
omnis ornatus.
|
|