Exposui fere non philosophorum iudicia sed deliran- 1.42.1
tium somnia. Nec enim multo absurdiora sunt ea quae
poetarum vocibus fusa ipsa suavitate nocuerunt, qui
et ira inflammatos et libidine furentis induxerunt deos
feceruntque ut eorum bella proelia pugnas vulnera 5
videremus, odia praeterea discidia discordias, ortus
interitus, querellas lamentationes, effusas in omni in-
temperantia libidines, adulteria vincula, cum humano
genere concubitus mortalisque ex inmortali procreatos.
  Cum poetarum autem errore coniungere licet por- 43.1
tenta magorum Aegyptiorumque in eodem genere de-
mentiam, tum etiam vulgi opiniones, quae in maxima
inconstantia veritatis ignoratione versantur.
  Ea qui consideret quam inconsulte ac temere dican- 5
tur, venerari Epicurum et in eorum ipsorum numero
de quibus haec quaestio est habere debeat. Solus enim
vidit primum esse deos, quod in omnium animis eorum
notionem inpressisset ipsa natura. quae est enim gens
aut quod genus hominum quod non habeat sine doc- 10
trina anticipationem quandam deorum, quam appel-
lat πρόλημψιν Epicurus id est anteceptam animo rei
quandam informationem, sine qua nec intellegi quic-
quam nec quaeri nec disputari potest. quoius rationis
vim atque utilitatem ex illo caelesti Epicuri de regula 15
et iudicio volumine accepimus. quod igitur fundamen- 44.1
tum huius quaestionis est, id praeclare iactum videtis.
cum enim non instituto aliquo aut more aut lege sit
opinio constituta maneatque ad unum omnium firma
consensio, intellegi necesse est esse deos, quoniam in- 5
sitas eorum vel potius innatas cognitiones habemus; de
quo autem omnium natura consentit, id verum esse
necesse est; esse igitur deos confitendum est. Quod
quoniam fere constat inter omnis non philosophos so-
lum sed etiam indoctos, fatemur constare illud etiam, 10
hanc nos habere sive anticipationem, ut ante dixi, sive
praenotionem deorum (sunt enim rebus novis nova
ponenda nomina, ut Epicurus ipse πρόληψιν appel-
lavit, quam antea nemo eo verbo nominarat)—hanc 45.1
igitur habemus, ut deos beatos et inmortales putemus.
quae enim nobis natura informationem ipsorum deo-
rum dedit, eadem insculpsit in mentibus ut eos aeter-
nos et beatos haberemus. Quod si ita est, vere exposita 5
illa sententia est ab Epicuro, quod beatum aeternum-
que sit id nec habere ipsum negotii quicquam nec
exhibere alteri, itaque neque ira neque gratia teneri,
quod quae talia essent inbecilla essent omnia.