Scaevola. Quaerunt quidem, C. Laeli, multi, ut
|
8.1
|
est a Fannio dictum, sed ego id respondeo, quod ani-
|
|
mum adverti, te dolorem, quem acceperis cum summi
|
|
viri, tum amicissumi morte, ferre moderate nec po-
|
|
tuisse non commoveri nec fuisse id humanitatis tuae;
|
5
|
quod autem Nonis in conlegio nostro non adfuisses,
|
|
valitudinem respondeo causam, non maestitiam fuisse.
|
|
Laelius. Recte tu quidem, Scaevola, et vere; nec
|
|
enim ab isto officio, quod semper usurpavi, cum va-
|
|
lerem, abduci incommodo meo debui, nec ullo casu
|
10
|
arbitror hoc constanti homini posse contingere, ut
|
|
ulla intermissio fiat officii. Tu autem, Fanni, quod
|
9.1
|
mihi tantum tribui dicis, quantum ego nec adgnosco
|
|
nec postulo, facis amice; sed, ut mihi videris, non
|
|
recte iudicas de Catone; aut enim nemo, quod quidem
|
|
magis credo, aut, si quisquam, ille sapiens fuit. Quo
|
5
|
modo, ut alia omittam, mortem filii tulit! memineram
|
|
Paulum, videram Galum, sed hi in pueris, Cato in
|
|
perfecto et spectato viro. Quam ob rem cave Catoni
|
10.1
|
anteponas ne istum quidem ipsum, quem Apollo, ut
|
|
ais, sapientissimum iudicavit; huius enim facta, illius
|
|
dicta laudantur. De me autem, ut iam cum utroque
|
|
loquar, sic habetote:
|
5
|
Ego si Scipionis desiderio me moveri negem, quam
|
|
id recte faciam, viderint sapientes; sed certe mentiar.
|
|
Moveor enim tali amico orbatus, qualis, ut arbitror,
|
|
nemo umquam erit, ut confirmare possum, nemo certe
|
|
fuit; sed non egeo medicina, me ipse consolor, et
|
10
|
maxime illo solacio, quod eo errore careo, quo ami-
|
|
corum decessu plerique angi solent. Nihil mali acci-
|
|
disse Scipioni puto, mihi accidit, si quid accidit; suis
|
|
autem incommodis graviter angi non amicum, sed se
|
|
ipsum amantis est. Cum illo vero quis neget actum
|
11.1
|
esse praeclare? Nisi enim, quod ille minime putabat,
|
|
inmortalitatem optare vellet, quid non adeptus est,
|
|
quod homini fas esset optare? qui summam spem
|
|
civium, quam de eo iam puero habuerant, continuo
|
5
|
adulescens incredibili virtute superavit, qui consulatum
|
|
petivit numquam, factus consul est bis, primum ante
|
|
tempus, iterum sibi suo tempore, rei publicae paene
|
|
sero, qui duabus urbibus eversis inimicissimis huic
|
|
imperio non modo praesentia, verum etiam futura bella
|
10
|
delevit. Quid dicam de moribus facillimis, de pietate
|
|
in matrem, liberalitate in sorores, bonitate in suos,
|
|
iustitia in omnes? nota sunt vobis. Quam autem ci-
|
|
vitati carus fuerit, maerore funeris indicatum est. Quid
|
|
igitur hunc paucorum annorum accessio iuvare po-
|
15
|
tuisset? Senectus enim quamvis non sit gravis, ut
|
|
memini Catonem anno ante, quam est mortuus, mecum
|
|
et cum Scipione disserere, tamen aufert eam viridita-
|
|
tem, in qua etiam nunc erat Scipio. Quam ob rem
|
12.1
|
vita quidem talis fuit vel fortuna vel gloria, ut nihil
|
|
posset accedere, moriendi autem sensum celeritas ab-
|
|
stulit; quo de genere mortis difficile dictu est, quid
|
|
homines suspicentur, videtis; hoc vere tamen licet
|
5
|
dicere, P. Scipioni ex multis diebus, quos in vita ce-
|
|
leberrimos laetissimosque viderit, illum diem claris-
|
|
simum fuisse, quom senatu dimisso domum reductus
|
|
ad vesperum est a patribus conscriptis, populo Ro-
|
|
mano, sociis et Latinis, pridie quam excessit e vita,
|
10
|
ut ex tam alto dignitatis gradu ad superos videatur
|
|
deos potius quam ad inferos pervenisse.
|
|