Atque haec, ut ego arbitror, veteres rerum magis 1.5.1
eventis moniti quam ratione docti probaverunt. Phi-
losophorum vero exquisita quaedam argumenta, cur
esset vera divinatio, collecta sunt; e quibus, ut de
antiquissumis loquar, Colophonius Xenophanes unus, 5
qui deos esse diceret, divinationem funditus sustulit;
reliqui vero omnes praeter Epicurum balbutientem
de natura deorum divinationem probaverunt, sed non
uno modo. Nam cum Socrates omnesque Socratici
Zenoque et ii, qui ab eo essent profecti, manerent in 10
antiquorum philosophorum sententia vetere Academia
et Peripateticis consentientibus, cumque huic rei ma-
gnam auctoritatem Pythagoras iam ante tribuisset,
qui etiam ipse augur vellet esse, plurumisque locis
gravis auctor Democritus praesensionem rerum futu- 15
rarum conprobaret, Dicaearchus Peripateticus cetera
divinationis genera sustulit, somniorum et furoris re-
liquit, Cratippusque, familiaris noster, quem ego pa-
rem summis Peripateticis iudico, isdem rebus fidem
tribuit, reliqua divinationis genera reiecit. Sed cum 6.1
Stoici omnia fere illa defenderent, quod et Zeno in
suis commentariis quasi semina quaedam sparsisset et
ea Cleanthes paulo uberiora fecisset, accessit acerrumo
vir ingenio, Chrysippus, qui totam de divinatione duo- 5
bus libris explicavit sententiam, uno praeterea de ora-
clis, uno de somniis; quem subsequens unum librum
Babylonius Diogenes edidit, eius auditor, duo Anti-
pater, quinque noster Posidonius. Sed a Stoicis vel
princeps eius disciplinae, Posidonii doctor, discipulus 10
Antipatri, degeneravit, Panaetius, nec tamen ausus est
negare vim esse divinandi, sed dubitare se dixit. Quod
illi in aliqua re invitissumis Stoicis Stoico facere li-
cuit, id nos ut in reliquis rebus faciamus, a Stoicis
non concedetur? praesertim cum id, de quo Panaetio 15
non liquet, reliquis eiusdem disciplinae solis luce vi-
deatur clarius. Sed haec quidem laus Academiae 7.1
praestantissumi philosophi iudicio et testimonio con-
probata est. Etenim nobismet ipsis quaerentibus,
quid sit de divinatione iudicandum, quod a Carneade
multa acute et copiose contra Stoicos disputata sint, 5
verentibusque, ne temere vel falsae rei vel non satis
cognitae adsentiamur, faciendum videtur, ut diligenter
etiam atque etiam argumenta cum argumentis com-
paremus, ut fecimus in iis tribus libris, quos de na-
tura deorum scripsimus. Nam cum omnibus in rebus 10
temeritas in adsentiendo errorque turpis est, tum in
eo loco maxime, in quo iudicandum est, quantum
auspiciis rebusque divinis religionique tribuamus; est
enim periculum, ne aut neglectis iis impia fraude aut
susceptis anili superstitione obligemur. 15