Sed quoniam de extis et de fulgoribus satis est 2.49.7
disputatum, ostenta restant, ut tota haruspicina sit
pertractata. Mulae partus prolatus est a te. Res mi-
rabilis, propterea quia non saepe fit; sed si fieri non 10
potuisset, facta non esset. Atque hoc contra omnia
ostenta valeat, numquam, quod fieri non potuerit, esse
factum; sin potuerit, non esse mirandum. Causarum
enim ignoratio in re nova mirationem facit; eadem
ignoratio si in rebus usitatis est, non miramur. Nam 15
qui mulam peperisse miratur, is, quo modo equa pa-
riat, aut omnino quae natura partum animantis faciat,
ignorat. Sed quod crebro videt, non miratur, etiamsi,
cur fiat, nescit; quod ante non vidit, id si evenit,
ostentum esse censet. Utrum igitur cum concepit 20
mula an cum peperit, ostentum est? conceptio contra 50.1
naturam fortasse, sed partus prope necessarius.
  Sed quid plura? ortum videamus haruspicinae; sic
facillume, quid habeat auctoritatis, iudicabimus. Tages
quidam dicitur in agro Tarquiniensi, cum terra ara- 5
retur et sulcus altius esset impressus, extitisse repente
et eum adfatus esse, qui arabat. Is autem Tages, ut
in libris est Etruscorum, puerili specie dicitur visus,
sed senili fuisse prudentia. Eius adspectu cum obsti-
puisset bubulcus clamoremque maiorem cum admira- 10
tione edidisset, concursum esse factum, totamque brevi
tempore in eum locum Etruriam convenisse; tum illum
plura locutum multis audientibus, qui omnia verba
eius exceperint litterisque mandarint; omnem autem
orationem fuisse eam, qua haruspicinae disciplina con- 15
tineretur; eam postea crevisse rebus novis cognoscen-
dis et ad eadem illa principia referendis. Haec acce-
pimus ab ipsis, haec scripta conservant, hunc fontem
habent disciplinae. Num ergo opus est ad haec re- 51.1
fellenda Carneade? num Epicuro? estne quisquam ita
desipiens, qui credat exaratum esse, deum dicam an
hominem? Si deum, cur se contra naturam in terram
abdiderat, ut patefactus aratro lucem aspiceret? quid? 5
idem nonne poterat deus hominibus disciplinam su-
periore e loco tradere? Si autem homo ille Tages
fuit, quonam modo potuit terra oppressus vivere?
unde porro illa potuit, quae docebat alios, ipse didi-
cisse? Sed ego insipientior quam illi ipsi, qui ista 10
credunt, qui quidem contra eos tam diu disputem.