Nihil fere quondam maioris rei nisi auspicato ne 1.28.7
privatim quidem gerebatur, quod etiam nunc nuptia-
rum auspices declarant, qui re omissa nomen tantum
tenent. Nam ut nunc extis (quamquam id ipsum ali- 10
quanto minus quam olim), sic tum avibus magnae res
inpetriri solebant. Itaque, sinistra dum non exquirimus,
in dira et in vitiosa incurrimus. Ut P. Claudius, Appii 29.1
Caeci filius, eiusque collega L. Iunius classis maxumas
perdiderunt, cum vitio navigassent. Quod eodem modo
evenit Agamemnoni; qui, cum Achivi coepissent
    . inter se strépere aperteque ártem obterere extíspicum, 5
    Sólvere imperát secundo rúmore adversáque avi.
Sed quid vetera? M. Crasso quid acciderit, videmus,
dirarum obnuntiatione neglecta. In quo Appius, col-
lega tuus, bonus augur, ut ex te audire soleo, non
satis scienter virum bonum et civem egregium censor 10
C. Ateium notavit, quod ementitum auspicia subscri-
beret. Esto; fuerit hoc censoris, si iudicabat ementi-
tum; at illud minime auguris, quod adscripsit ob eam
causam populum Romanum calamitatem maximam
cepisse. Si enim ea causa calamitatis fuit, non in eo 15
est culpa, qui obnuntiavit, sed in eo, qui non paruit.
Veram enim fuisse obnuntiationem, ut ait idem augur
et censor, exitus adprobavit; quae si falsa fuisset,
nullam adferre potuisset causam calamitatis. Etenim
dirae, sicut cetera auspicia, ut omina, ut signa, non 20
causas adferunt, cur quid eveniat, sed nuntiant even-
tura, nisi provideris. Non igitur obnuntiatio Ateii 30.1
causam finxit calamitatis, sed signo obiecto monuit
Crassum, quid eventurum esset, nisi cavisset. Ita aut
illa obnuntiatio nihil valuit aut, si, ut Appius iudicat,
valuit, id valuit, ut peccatum haereat non in eo, qui 5
monuerit, sed in eo, qui non obtemperarit.