Similis est error in somniis; quorum quidem de-
|
2.119.1
|
fensio repetita quam longe est! Divinos animos cen-
|
|
sent esse nostros, eosque esse tractos extrinsecus, ani-
|
|
morumque consentientium multitudine conpletum esse
|
|
mundum; hac igitur mentis et ipsius divinitate et
|
5
|
coniunctione cum externis mentibus cerni, quae sint
|
|
futura. Contrahi autem animum Zeno et quasi labi
|
|
putat atque concidere, id ipsum esse dormire. Iam
|
|
Pythagoras et Plato, locupletissimi auctores, quo in
|
|
somnis certiora videamus, praeparatos quodam cultu
|
10
|
atque victu proficisci ad dormiendum iubent; faba
|
|
quidem Pythagorei utique abstinere, quasi vero eo
|
|
cibo mens, non venter infletur. Sed nescio quo modo
|
|
nihil tam absurde dici potest, quod non dicatur ab
|
|
aliquo philosophorum. Utrum igitur censemus dor-
|
120.1
|
mientium animos per sene ipsos in somniando moveri
|
|
an, ut Democritus censet, externa et adventicia visione
|
|
pulsari? Sive enim sic est sive illo modo, videri pos-
|
|
sunt permulta somniantibus falsa pro veris. Nam et
|
5
|
navigantibus moveri videntur ea, quae stant, et quo-
|
|
dam obtutu oculorum duo pro uno lucernae lumina.
|
|
Quid dicam, insanis, quid ebriis quam multa falsa
|
|
videantur? Quodsi eius modi visis credendum non est,
|
|
cur somniis credatur, nescio. Nam tam licet de his
|
10
|
erroribus, si velis, quam de somniis disputare, ut ea,
|
|
quae stant, <si> moveri videantur, terrae motum signi-
|
|
ficare dicas aut repentinam aliquam fugam, gemino
|
|
autem lucernae lumine declarari dissensionem ac se-
|
|
ditionem [moveri]. Iam ex insanorum aut ebriorum
|
121.1
|
visis innumerabilia coniectura trahi possunt, quae fu-
|
|
tura videantur . . . . Quis est enim, qui totum diem
|
|
iaculans non aliquando conliniet? Totas noctes som-
|
|
niamus, neque ulla est fere, qua non dormiamus, et
|
5
|
miramur aliquando id, quod somniarimus, evadere?
|
|
Quid est tam incertum quam talorum iactus? tamen
|
|
nemo est, quin saepe iactans Venerium iaciat aliquando,
|
|
non numquam etiam iterum ac tertium. Num igitur,
|
|
ut inepti, Veneris id inpulsu fieri malumus quam casu
|
10
|
dicere? Quodsi ceteris temporibus falsis visis creden-
|
|
dum non est, non video, quid praecipui somnus ha-
|
|
beat, in quo valeant falsa pro veris. Quodsi ita na-
|
122.1
|
tura paratum esset, ut ea dormientes agerent, quae
|
|
somniarent, alligandi omnes essent, qui cubitum irent;
|
|
maiores enim quam ulli insani efficerent motus som-
|
|
niantes. Quodsi insanorum visis fides non est habenda,
|
5
|
quia falsa sunt, cur credatur somniantium visis, quae
|
|
multo etiam perturbatiora sunt, non intellego; an
|
|
quod insani sua visa coniectori non narrant, narrant,
|
|
qui somniaverunt? Quaero etiam, si velim scribere
|
|
quid aut legere aut canere vel voce vel fidibus aut
|
10
|
geometricum quiddam aut physicum aut dialecticum
|
|
explicare, somniumne exspectandum sit an ars adhi-
|
|
benda; sine qua nihil earum rerum nec fieri nec ex-
|
|
pediri potest. Atqui, ne si navigare quidem velim,
|
|
ita gubernem, ut somniaverim; praesens enim poena
|
15
|
sit. Qui igitur convenit aegros a coniectore somnio-
|
123.1
|
rum potius quam a medico petere medicinam? An
|
|
Aesculapius, an Serapis potest nobis praescribere per
|
|
somnum curationem valetudinis, Neptunus gubernan-
|
|
tibus non potest? et si sine medico medicinam dabit
|
5
|
Minerva, Musae scribendi, legendi, ceterarum artium
|
|
scientiam somniantibus non dabunt? At si curatio
|
|
daretur valetudinis, haec quoque, quae dixi, darentur;
|
|
quae quoniam non dantur, medicina non datur; qua
|
|
sublata tollitur omnis auctoritas somniorum.
|
10
|