Deinceps, ut erat propositum, de beneficentia ac de
|
1.42.1
|
liberalitate dicatur, qua quidem nihil est naturae ho-
|
|
minis accommodatius, sed habet multas cautiones. Vi-
|
|
dendum est enim, primum ne obsit benignitas et iis
|
|
ipsis, quibus benigne videbitur fieri, et ceteris, deinde
|
5
|
ne maior benignitas sit, quam facultates, tum ut pro
|
|
dignitate cuique tribuatur; id enim est iustitiae fun-
|
|
damentum, ad quam haec referenda sunt omnia. Nam
|
|
et qui gratificantur cuipiam, quod obsit illi, cui pro-
|
|
desse velle videantur, non benefici neque liberales, sed
|
10
|
perniciosi assentatores iudicandi sunt, et qui aliis no-
|
|
cent, ut in alios liberales sint, in eadem sunt iniustitia,
|
|
ut si in suam rem aliena convertant. Sunt autem multi
|
43.1
|
et quidem cupidi splendoris et gloriae, qui eripiunt
|
|
aliis, quod aliis largiantur, ique arbitrantur se bene-
|
|
ficos in suos amicos visum iri, si locupletent eos qua-
|
|
cumque ratione. Id autem tantum abest, officio ut
|
5
|
nihil magis [officio] possit esse contrarium. Viden-
|
|
dum est igitur, ut ea liberalitate utamur. quae prosit
|
|
amicis, noceat nemini. Quare L. Sullae, C. Caesaris
|
|
pecuniarum translatio a iustis dominis ad alienos non
|
|
debet liberalis videri; nihil est enim liberale, quod
|
10
|
non idem iustum. Alter locus erat cautionis, ne be-
|
44.1
|
nignitas maior esset quam facultates, quod qui beni-
|
|
gniores volunt esse, quam res patitur, primum in eo
|
|
peccant, quod iniuriosi sunt in proximos; quas enim
|
|
copias his et suppeditari aequius est et relinqui eas
|
5
|
transferunt ad alienos. Inest autem in tali liberalitate
|
|
cupiditas plerumque rapiendi et auferendi per iniu-
|
|
riam, ut ad largiendum suppetant copiae. Videre
|
|
etiam licet plerosque non tam natura liberales quam
|
|
quadam gloria ductos, ut benefici videantur facere
|
10
|
multa, quae proficisci ab ostentatione magis quam a
|
|
voluntate videantur. Talis autem simulatio vanitati
|
|
est coniunctior quam aut liberalitati aut honestati.
|
|
Tertium est propositum, ut in beneficentia dilectus
|
45.1
|
esset dignitatis; in quo et mores eius erunt spectandi,
|
|
in quem beneficium conferetur, et animus erga nos et
|
|
communitas ac societas vitae et ad nostras utilitates
|
|
officia ante collata; quae ut concurrant omnia, opta-
|
5
|
bile est; si minus, plures causae maioresque ponderis
|
|
plus habebunt.
|
|