Sed ea animi elatio, quae cernitur in periculis et la-
|
1.62.1
|
boribus, si iustitia vacat pugnatque non pro salute
|
|
communi, sed pro suis commodis, in vitio est; non
|
|
modo enim id virtutis non est, sed est potius immani-
|
|
tatis omnem humanitatem repellentis. Itaque probe
|
5
|
definitur a Stoicis fortitudo, cum eam virtutem esse
|
|
dicunt propugnantem pro aequitate. Quocirca nemo,
|
|
qui fortitudinis gloriam consecutus est insidiis et ma-
|
|
litia, laudem est adeptus: nihil honestum esse potest,
|
|
quod iustitia vacat. Praeclarum igitur illud Platonis:
|
63.1
|
'Non, inquit, solum scientia, quae est remota ab iusti-
|
|
tia calliditas potius quam sapientia est appellanda,
|
|
verum etiam animus paratus ad periculum, si sua
|
|
cupiditate, non utilitate communi impellitur, audaciae
|
5
|
potius nomen habeat, quam fortitudinis.' Itaque viros
|
|
fortes et magnanimos eosdem bonos et simplices, ve-
|
|
ritatis amicos minimeque fallaces esse volumus; quae
|
|
sunt ex media laude iustitiae. Sed illud odiosum est,
|
64.1
|
quod in hac elatione et magnitudine animi facillime
|
|
pertinacia et nimia cupiditas principatus innascitur.
|
|
Ut enim apud Platonem est, omnem morem Lacedae-
|
|
moniorum inflammatum esse cupiditate vincendi, sic,
|
5
|
ut quisque animi magnitudine maxime excellet, ita
|
|
maxime vult princeps omnium vel potius solus esse.
|
|
Difficile autem est, cum praestare omnibus concu-
|
|
pieris, servare aequitatem, quae est iustitiae maxime
|
|
propria. Ex quo fit ut neque disceptatione vinci se
|
10
|
nec ullo publico ac legitimo iure patiantur, existunt-
|
|
que in re publica plerumque largitores et factiosi, ut
|
|
opes quam maximas consequantur et sint vi potius
|
|
superiores quam iustitia pares. Sed quo difficilius,
|
|
hoc praeclarius; nullum enim est tempus, quod iusti-
|
15
|
tia vacare debeat. Fortes igitur et magnanimi sunt
|
65.1
|
habendi non qui faciunt, sed qui propulsant iniuriam.
|
|
Vera autem et sapiens animi magnitudo honestum
|
|
illud, quod maxime natura sequitur, in factis positum,
|
|
non in gloria iudicat principemque se esse mavult
|
5
|
quam videri. Etenim qui ex errore imperitae multi-
|
|
tudinis pendet, hic in magnis viris non est habendus.
|
|
Facillime autem ad res iniustas impellitur, ut quisque
|
|
altissimo animo est, gloriae cupiditate; qui locus est
|
|
sane lubricus, quod vix invenitur, qui laboribus sus-
|
10
|
ceptis periculisque aditis non quasi mercedem rerum
|
|
gestarum desideret gloriam.
|
|