[¹⁷De evertendis autem diripiendisque urbibus valde 1.82.1
considerandum est, ne quid temere, ne quid crude-
liter. Idque est viri magni rebus agitatis punire son-
tes, multitudinem conservare, in omni fortuna recta
atque honesta retinere.]¹⁷ Ut enim sunt, quemadmodum 5
supra dixi, qui urbanis rebus bellicas anteponant, sic
reperias multos, quibus periculosa et calida consilia
quietis et cogitatis splendidiora et maiora videantur.
Numquam omnino periculi fuga committendum est, 83.1
ut inbelles timidique videamur, sed fugiendum illud
etiam, ne offeramus nos periculis sine causa, quo esse
nihil potest stultius. Quapropter in adeundis periculis
consuetudo imitanda medicorum est, qui leviter aegro- 5
tantes leniter curant, gravioribus autem morbis peri-
culosas curationes et ancipites adhibere coguntur.
Quare in tranquillo tempestatem adversam optare de-
mentis est, subvenire autem tempestati quavis ratione
sapientis, eoque magis, si plus adipiscare re expli- 10
cata boni quam addubitata mali. Periculosae autem
rerum actiones partim is sunt, qui eas suscipiunt, par-
tim rei publicae. Itemque alii de vita, alii de gloria 84.1
et benivolentia civium in discrimen vocantur. Promp-
tiores igitur debemus esse ad nostra pericula quam ad
communia dimicareque paratius de honore et gloria
quam de ceteris commodis. Inventi autem multi sunt, 5
qui non modo pecuniam, sed etiam vitam profundere
pro patria parati essent, idem gloriae iacturam ne
minimam quidem facere vellent, ne re publica quidem
postulante, ut Callicratidas, qui, cum Lacedaemonio-
rum dux fuisset Peloponnesiaco bello multaque fe- 10
cisset egregie, vertit ad extremum omnia, cum con-
silio non paruit eorum, qui classem ab Arginusis re-
movendam nec cum Atheniensibus dimicandum puta-
bant. Quibus ille respondit Lacedaemonios classe illa
amissa aliam parare posse, se fugere sine suo dede- 15
core non posse. Atque haec quidem Lacedaemoniis
plaga mediocris, illa pestifera, qua, cum Cleombrotus
invidiam timens temere cum Epaminonda conflixis-
set, Lacedaemoniorum opes corruerunt. Quanto Q.
Maximus melius, de quo Ennius: 20
    "Unus homo nobis cunctando restituit rem.
    Non enim rumores ponebat ante salutem.
    Ergo postque magisque viri nunc gloria claret."