Nec verum est quod dicitur a quibusdam propter
|
1.158.1
|
necessitatem vitae, quod ea, quae natura desideraret,
|
|
consequi sine aliis atque efficere non possemus, id-
|
|
circo initam esse cum hominibus communitatem et
|
|
societatem; quodsi omnia nobis, quae ad victum cul-
|
5
|
tumque pertinent, quasi virgula divina, ut aiunt, sup-
|
|
peditarentur, tum optimo quisque ingenio negotiis
|
|
omnibus omissis totum se in cognitione et scientia
|
|
collocaret. Non est ita. Nam et solitudinem fugeret et
|
|
socium studii quaereret, tum docere, tum discere vellet,
|
10
|
tum audire, tum dicere. Ergo omne officium, quod ad
|
|
coniunctionem hominum et ad societatem tuendam va-
|
|
let, anteponendum est illi officio, quod cognitione
|
|
et scientia continetur. Illud forsitan quaerendum sit,
|
159.1
|
num haec communitas, quae maxime est apta naturae
|
|
ea sit etiam moderationi modestiaeque semper ante-
|
|
ponenda. non placet; sunt enim quaedam partim ita
|
|
foeda, partim ita flagitiosa, ut ea ne conservandae
|
5
|
quidem patriae causa sapiens facturus sit. Ea Posido-
|
|
nius collegit permulta, sed ita taetra quaedam, ita ob-
|
|
scena, ut dictu quoque videantur turpia. Haec igitur
|
|
non suscipiet rei publicae causa, ne res publica qui-
|
|
dem pro se suscipi volet. Sed haec commodius se res
|
10
|
habet, quod non potest accidere tempus, ut intersit
|
|
rei publicae quicquam illorum facere sapientem.
|
|
Quare hoc quidem effectum sit, in officiis deligendis
|
160.1
|
[hoc] genus officiorum excellere, quod teneatur homi-
|
|
num societate. Etenim cognitionem prudentiamque
|
|
sequetur considerata actio; ita fit, ut agere considerate
|
|
pluris sit quam cogitare prudenter. Atque haec qui-
|
5
|
dem hactenus. Patefactus enim locus est ipse, ut non
|
|
difficile sit in exquirendo officio quid cuique sit prae-
|
|
ponendum videre. In ipsa autem communitate sunt
|
|
gradus officiorum, ex quibus quid cuique praestet in-
|
|
tellegi possit, ut prima diis immortalibus, secunda
|
10
|
patriae, tertia parentibus, deinceps gradatim reliquis
|
|
debeantur. Quibus ex rebus breviter disputatis intel-
|
161.1
|
legi potest non solum id homines solere dubitare, ho-
|
|
nestumne an turpe sit, sed etiam duobus propositis
|
|
honestis utrum honestius sit. Hic locus a Panaetio est,
|
|
ut supra dixi, praetermissus. Sed iam ad reliqua per-
|
5
|
gamus.
|
|