Cum igitur aliqua species utilitatis obiecta est, com-
|
3.35.1
|
moveri necesse est. Sed si, cum animum attenderis,
|
|
turpitudinem videas adiunctam ei rei, quae speciem
|
|
utilitatis attulerit, tum non utilitas relinquenda est,
|
|
sed intellegendum, ubi turpitudo sit, ibi utilitatem esse
|
5
|
non posse. Quod si nihil est tam contra naturam quam
|
|
turpitudo—recta enim et convenientia et constantia
|
|
natura desiderat aspernaturque contraria—nihilque
|
|
tam secundum naturam quam utilitas, certe in eadem
|
|
re utilitas et turpitudo esse non potest. Itemque, si
|
10
|
ad honestatem nati sumus eaque aut sola expetenda
|
|
est, ut Zenoni visum est, aut certe omni pondere gra-
|
|
vior habenda quam reliqua omnia, quod Aristoteli pla-
|
|
cet, necesse est, quod honestum sit, id esse aut solum
|
|
aut summum bonum, quod autem bonum, id certe
|
15
|
utile, ita, quicquid honestum, id utile. Quare error
|
36.1
|
hominum non proborum, cum aliquid, quod utile vi-
|
|
sum est, arripuit, id continuo secernit ab honesto.
|
|
Hinc sicae, hinc venena, hinc falsa testamenta nascun-
|
|
tur, hinc furta, peculatus, expilationes, direptionesque
|
5
|
sociorum et civium, hinc opum nimiarum, potentiae
|
|
non ferendae, postremo etiam in liberis civitatibus
|
|
regnandi existunt cupiditates, quibus nihil nec tae-
|
|
trius nec foedius excogitari potest. Emolumenta enim
|
|
rerum fallacibus iudiciis vident, poenam, non dico
|
10
|
legum, quam saepe perrumpunt, sed ipsius turpitu-
|
|
dinis, quae acerbissima est, non vident. Quam ob rem
|
37.1
|
hoc quidem deliberantium genus pellatur e medio—
|
|
est enim totum sceleratum et impium—qui delibe-
|
|
rant, utrum id sequantur, quod honestum esse vi-
|
|
deant, an se scientes scelere contaminent; in ipsa enim
|
5
|
dubitatione facinus inest, etiamsi ad id non pervene-
|
|
rint. Ergo ea deliberanda omnino non sunt, in quibus
|
|
est turpis ipsa deliberatio.
|
|