post. parte Iun. 46
CICERO VARRONI
Caninius noster me tuis verbis admonuit ut scriberem ad te si 9.6.1.1
quid esset quod putarem te scire oportere. est igitur adventus
[Caesaris scilicet] in exspectatione; neque tu id ignoras. sed
tamen, cum ille scripsisset, ut opinor, se in Alsiense venturum,
scripserunt ad eum sui ne id faceret; multos ei molestos fore 5
ipsumque multis; Ostiae videri commodius eum exire posse.
id ego non intellegebam quid interesset; sed tamen Hirtius
mihi dixit et se ad eum et Balbum et Oppium scripsisse ut
ita faceret, homines, ut cognovi, amantis tui.
  Hoc ego idcirco nosse te volui ut scires hospitium tibi ubi 2.1
parares, vel potius <ut> utrubique; quid enim ille facturus
sit incertum est. et simul ostentavi tibi me istis esse familiarem
et consiliis eorum interesse. quod ego cur nolim nihil video.
non enim est idem ferre si quid ferendum est et probare si 5
quid non probandum est. etsi quid non probem <e>quidem
iam nescio, praeter initia rerum; nam haec in voluntate
fuerunt. vidi enim (nam tu aberas) nostros amicos cupere
bellum, hunc autem non tam cupere quam non timere. ergo
haec consili fuerunt, reliqua necessaria. vincere autem aut 10
hos aut illos necesse erat.
  Scio te semper mecum in luctu fuisse cum videremus cum 3.1
illud ingens malum, alterius utrius exercitus et ducum
interitum, tum vero extremum malorum omnium esse civilis
belli victoriam, quam quidem ego etiam illorum timebam
ad quos veneramus; crudeliter enim otiosis minabantur, 5
eratque iis et tua invisa voluntas et mea oratio. nunc vero,
si essent nostri potiti, valde intemperantes fuissent; erant enim
nobis perirati, quasi quicquam de nostra salute decrevissemus
quod non idem illis censuissemus aut quasi utilius rei publicae
fuerit eos etiam ad bestiarum auxilium confugere quam vel 10
emori vel cum spe, si non optima, at aliqua tamen vivere.
  At in perturbata re publica vivimus. quis negat? sed hoc 4.1
viderint ii qui nulla sibi subsidia ad omnis vitae status
paraverunt. huc enim ut venirem superior longius quam
volui fluxit oratio. cum enim te semper magnum hominem
duxi, tum quod his tempestatibus es prope solus in portu, 5
fructusque doctrinae percipis eos qui maximi sunt, ut ea
consideres eaque tractes quorum et usus et delectatio est
omnibus istorum et actis et voluptatibus anteponenda.
equidem hos tuos Tusculanensis dies instar esse vitae puto
libenterque omnibus omnis opes concesserim ut mihi liceat 10
vi nulla interpellante isto modo vivere. quod nos quoque 5.1
imitamur, ut possumus, et in nostris studiis libentissime
conquiescimus. quis enim hoc non dederit nobis, ut, cum
opera nostra patria sive non possit uti sive nolit, ad eam
vitam revertamur quam multi docti homines, fortasse non 5
recte sed tamen multi, etiam rei publicae praeponendam
putaverunt? quae igitur studia magnorum hominum sen-
tentia vacationem habent quandam publici muneris, iis
concedente re publica cur non abutamur?
  Sed plus facio quam Caninius mandavit. ille enim si quid 6.1
ego scirem rogarat quod tu nescires; ego tibi ea narro quae
tu melius scis quam ipse qui narro. faciam ergo illud quod
rogatus sum, ut eorum quae temporis huius sunt, quae-
cumque audiero, ne quid ignores. 5