iii Id. Mai.(?) 43 in castris
PLANCUS CICERONI
Puderet me inconstantiae mearum litterarum si non haec 10.21.1.1
ex aliena levitate penderent. omnia feci qua re Lepido
coniuncto ad rem publicam defendendam minore sollicitudine
vestra perditis resisterem. omnia ei et petenti recepi et ultro
pollicitus sum, scripsique tibi biduo ante confidere me bono 5
Lepido esse usurum communique consilio bellum admini-
straturum. credidi chirographis eius, adfirmationi praesentis
Laterensis, qui tum apud me erat reconciliaremque me
Lepido fidemque haberem orabat. non licuit diutius bene de
eo sperare. illud certe cavi et cavebo, ne mea credulitate rei 10
publicae summa fallatur.
  Cum Isaram flumen uno die ponte effecto exercitum 2.1
traduxissem pro magnitudine rei celeritatem adhibens, quod
petierat per litteras ipse ut maturarem venire, praesto mihi
fuit stator eius cum litteris, quibus ne venirem denuntiabat;
se posse per se conficere negotium; interea ad Isaram 5
exspectarem. indicabo temerarium meum consilium tibi:
nihilo minus ire decreram existimans eum socium gloriae
vitare. putabam posse me nec de laude ieiuni hominis
delibare quicquam et subesse tamen propinquis locis, ut, si
durius aliquid esset, succurrere celeriter possem. 10
  Ego non malus homo hoc suspicabar. at Laterensis, vir 3.1
sanctissimus, suo chirographo mittit mihi litteras nimis quam
desperans de se, de exercitu, de Lepidi fide querensque se
destitutum, in quibus aperte denuntiat videam ne fallar;
suam fidem solutam esse; rei publicae ne desim. exemplar 5
eius chirographi Titio misi. ipsa chirographa omnia, et <ea>
quibus credidi et ea quibus fidem non habendam putavi,
Laevo Cispio dabo perferenda, qui omnibus iis interfuit
rebus.
  Accessit eo ut milites eius, cum Lepidus contionaretur, 4.1
improbi per se, corrupti etiam per eos qui praesunt, Canidios
Rufrenosque et ceteros quos cum opus erit scietis, con-
clamarent viri boni pacem se velle neque esse cum ullis
pugnaturos, duobus iam consulibus singularibus occisis, tot 5
civibus [pro] patria<e> amissis, hostibus denique omnibus
iudicatis bonisque publicatis; neque hoc aut vindicarat
Lepidus aut sanarat. hoc me venire et duobus exercitibus 5.1
coniunctis obicere exercitum fidelissimum, auxilia maxima,
principes Galliae, provinciam cunctam summae dementiae
et temeritatis esse vidi, mihique, si ita oppressus essem remque
publicam mecum prodidissem, mortuo non modo honorem 5
sed misericordiam quoque defuturum. itaque rediturus
sum nec tanta munera perditis hominibus dari posse sinam.
  Ut exercitum locis habeam opportunis, provinciam tuear, 6.1
etiam si ille exercitus descierit, omniaque integra servem
dabo operam, quoad exercitus hoc summittatis parique
felicitate rem publicam hic vindicetis. nec depugnare, si
occasio tulerit, nec obsideri, si necesse fuerit, nec mori, si 5
casus inciderit, pro vobis paratior fuit quisquam. qua re
hortor te, mi Cicero, exercitum hoc traiciendum quam
primum cures et matures, prius quam hostes magis cor-
roborentur et nostri perturbentur. in quo si celeritas erit
adhibita, res publica in possessione victoriae deletis sceleratis 10
permanebit.
  Fac valeas meque diligas.