vi Id. Iun. 43
C. ASINIUS POLLIO CICERONI
Balbus quaestor magna numerata pecunia, magno pondere 10.32.1.1
auri, maiore argenti coacto de publicis exactionibus, ne
stipendio quidem militibus reddito duxit se a Gadibus et
triduum tempestate retentus ad Calpem Kal. Iun. traiecit
sese in regnum Bogudis plane bene peculiatus. his rumoribus 5
utrum Gadis referatur an Romam (ad singulos enim nuntios
turpissime consilia mutat) nondum scio.
  Sed praeter furta et rapinas et virgis caesos socios haec 2.1
quoque fecit, ut ipse gloriari solet, eadem quae C. Caesar:
ludis, quos Gadibus fecit, Herennium Gallum histrionem
summo ludorum die anulo aureo donatum in XIIII sessum
deduxit (tot enim fecerat ordines equestris loci); quattuor- 5
viratum sibi prorogavit; comitia bienni biduo habuit, hoc
est renuntiavit quos ei visum est; exsules reduxit, non horum
temporum sed illorum quibus a seditiosis senatus trucidatus
aut expulsus est Sex. Varo pro consule.
  Illa vero iam ne Caesaris quidem exemplo, quod ludis 3.1
praetextam de suo itinere ad L. Lentulum pro consule
sollicitandum posuit, et quidem, cum ageretur, flevit memoria
rerum gestarum commotus; gladiatoribus autem Fadium
quendam, militem Pompeianum, quia, cum depressus in 5
ludum bis gratis depugnasset, auctor<ar>e sese nolebat et ad
populum confugerat, primum Gallos equites immisit in
populum (coniecti enim lapides sunt in eum cum abriperetur
Fadius), deinde abstractum defodit in ludo et vivum com-
bussit, cum quidem pransus nudis pedibus, tunica soluta, 10
manibus ad tergum reiectis inambularet et illi misero
quiritanti 'c. R. natus sum' responderet 'abi nunc, populi
fidem implora'; bestiis vero civis Romanos, in iis circulatorem
quendam auctionum, notissimum hominem Hispali, quia
deformis erat, obiecit. cum huiusce modi portento res mihi 15
fuit.
  Sed de illo plura coram. nunc, quod praestat, quid me 4.1
velitis facere constituite. tris legiones firmas habeo, quarum
unam, XXVIII, cum ad se initio belli arcessisset Antonius
hac pollicitatione, quo die in castra venisset denarios
quingenos singulis militibus daturum, in victoria vero 5
eadem praemia quae suis legionibus (quorum quis ullam
finem aut modum futurum putavit?), incitatissimam retinui
aegre mehercules, nec retinuissem si uno loco habuissem,
utpote cum singulae quaedam cohortes seditionem fecerint;
reliquas quoque legiones non destitit litteris atque infinitis 10
pollicitationibus incitare. nec vero minus Lepidus ursit me et
suis et Antoni litteris ut legionem XXX mitterem sibi.
  Itaque quem exercitum neque vendere ullis praemiis volui 5.1
nec eorum periculorum metu quae victoribus illis portende-
bantur deminuere, debetis existimare retentum et conserva-
tum rei publicae esse atque ita credere, quodcumque
imperassetis facturum fuisse, si quod iussistis feci. nam et 5
provinciam in otio et exercitum in mea potestate tenui,
finibus meae provinciae nusquam excessi, militem non modo
legionarium sed ne auxiliarium quidem ullum quoquam
misi et, si quos equites decedentis nactus sum, supplicio
adfeci. quarum rerum fructum satis magnum re publica salva 10
tulisse me putabo. sed res publica si me satis novisset et
maior pars senatus, maiores ex me fructus tulisset.
  Epistulam quam Balbo, cum etiam nunc in provincia
esset, scripsi, legendam tibi misi. etiam praetextam si voles
legere, Gallum Cornelium, familiarem meum, poscito. 15
 VI Id. Iun. Corduba.