ex. Sept. aut in. Oct. 46 Romae
M. CICERO S. D. SER. SULPICIO
Accipio excusationem tuam qua usus es cur saepius ad me 4.4.1.1
litteras uno exemplo dedisses, sed accipio ex ea parte
quatenus aut neglegentia aut improbitate eorum qui
epistulas accipiant fieri scribis ne ad nos perferantur; illam
partem excusationis qua te scribis orationis paupertate (sic 5
enim appellas) isdem verbis epistulas saepius mittere nec
nosco nec probo. et ego ipse, quem tu per iocum (sic enim
accipio) divitias orationis habere dicis, me non esse verborum
admodum inopem agnosco (εἰρωνεύεσθαι enim non necesse
est), sed tamen idem (nec hoc εἰρωνευόμενος) facile cedo 10
tuorum scriptorum subtilitati et elegantiae.
  Consilium tuum quo te usum scribis hoc Achaicum 2.1
negotium non recusavisse, cum semper probavissem, tum
multo magis probavi lectis tuis proximis litteris. omnes enim
causae quas commemoras iustissimae sunt tuaque et auctori-
tate et prudentia dignissimae. quod aliter cecidisse rem 5
existimas atque opinatus sis, id tibi nullo modo adsentior.
sed quia tanta perturbatio et confusio est rerum, ita perculsa
et prostrata foedissimo bello iacent omnia ut is cuique locus
ubi ipse sit et sibi quisque miserrimus esse videatur, propterea
et tui consili paenitet te et nos qui domi sumus tibi beati 10
videmur, at contra nobis non tu quidem vacuus molestiis,
sed prae nobis beatus. atque hoc ipso melior est tua quam
nostra condicio quod tu quid doleat scribere audes, nos ne id
quidem tuto possumus; nec id victoris vitio, quo nihil
moderatius, sed ipsius victoriae, quae civilibus bellis semper 15
est insolens.
  Uno te vicimus quod de Marcelli, collegae tui, salute 3.1
paulo ante quam tu cognovimus, etiam hercule quod quem
ad modum ea res ageretur vidimus. nam sic fac existimes,
post has miserias, id est postquam armis disceptari coeptum
sit de iure publico, nihil esse actum aliud cum dignitate. nam 5
et ipse Caesar, accusata acerbitate Marcelli (sic enim
appellabat) laudataque honorificentissime et aequitate tua
et prudentia, repente praeter spem dixit se senatui roganti
de Marcello ne omnis quidem causa negaturum. fecerat
autem hoc senatus, ut, cum a L. Pisone mentio esset facta de 10
Marcello et C. Marcellus se ad Caesaris pedes abiecisset,
cunctus consurgeret et ad Caesarem supplex accederet. noli
quaerere: ita mihi pulcher hic dies visus est ut speciem
aliquam viderer videre quasi reviviscentis rei publicae.
  Itaque, cum omnes ante me rogati gratias Caesari 4.1
egissent praeter Volcacium (is enim, si eo loco esset, negavit
se facturum fuisse), ego rogatus mutavi meum consilium;
nam statueram, non mehercule inertia sed desiderio pristinae
dignitatis, in perpetuum tacere. fregit hoc meum consilium 5
et Caesaris magnitudo animi et senatus officium; itaque
pluribus verbis egi Caesari gratias, meque metuo ne etiam
in ceteris rebus honesto otio privarim, quod erat unum
solacium in malis. sed tamen, quoniam effugi eius offensio-
nem, qui fortasse arbitraretur me hanc rem publicam non 10
putare si perpetuo tacerem, modice hoc faciam aut etiam
intra modum, ut et illius voluntati et meis studiis serviam.
nam etsi a prima aetate me omnis ars et doctrina liberalis et
maxime philosophia delectavit, tamen hoc studium cottidie
ingravescit, credo, et aetatis maturitate ad prudentiam et iis 15
temporum vitiis ut nulla res alia levare animum molestiis
possit. a quo studio te abduci negotiis intellego ex tuis litteris, 5.1
sed tamen aliquid iam noctes te adiuvabunt.
  Servius tuus, vel potius noster, summa me observantia
colit; cuius ego cum omni probitate summaque virtute tum
studiis doctrinaque delector. is mecum saepe de tua mansione 5
aut decessione communicat. adhuc in hac sum sententia,
nihil ut faciamus nisi quod maxime Caesar velle videatur.
res sunt eius modi ut, si Romae sis, nihil praeter tuos
delectare possit. de reliquis nihil melius ipso est; ceteri et
cetera eius modi ut, si alterum utrum necesse sit, audire 10
ea malis quam videre. hoc nostrum consilium nobis minime
iucundum est, qui te videre cupimus; sed consulimus tibi.
  Vale.