Ian.(?) 54
M. CICERO M. LICINIO P. F. CRASSO
Quantum †ad† meum studium exstiterit dignitatis tuae vel 5.8.1.1
tuendae vel etiam augendae, non dubito quin ad te omnes tui
scripserint. non enim fuit aut mediocre aut obscurum aut
eius modi quod silentio posset praeteriri. nam et cum
consulibus et cum multis consularibus tanta contentione 5
decertavi quanta numquam antea ulla in causa suscepique
mihi perpetuam propugnationem pro omnibus ornamentis
tuis veterique nostrae necessitudini iam diu debitum sed
multa varietate temporum interruptum officium cumulate
reddidi. 10
  Neque mehercule umquam mihi tui aut colendi aut 2.1
ornandi voluntas defuit. sed quaedam pestes hominum laude
aliena dolentium et te non numquam a me alienarunt et me
aliquando immutarunt tibi. sed exstitit tempus optatum
mihi magis quam speratum, ut florentissimis tuis rebus mea 5
perspici posset et memoria nostrae voluntatis et amicitiae
fides. sum enim consecutus non modo ut domus tua tota sed
ut cuncta civitas me tibi amicissimum esse cognosceret.
itaque et praestantissima omnium feminarum, uxor tua, et
eximia pietate, virtute, gratia tui Crassi meis consiliis, 10
monitis, studiis actionibusque nituntur et senatus populusque
Romanus intellegit tibi absenti nihil esse tam promptum aut
tam paratum quam in omnibus rebus quae ad te pertineant
operam, curam, diligentiam, auctoritatem meam.
  Quae sint acta quaeque agantur, domesticorum tibi litteris 3.1
declarari puto. de me sic existimes ac tibi persuadeas
vehementer velim, non me repentina aliqua voluntate aut
fortuito ad tuam amplitudinem meis officiis amplectendam
incidisse sed, ut primum forum attigerim, spectasse semper 5
ut tibi possem quam maxime esse coniunctus. quo quidem ex
tempore memoria teneo neque meam tibi observantiam
neque mihi tuam summam benevolentiam ac liberalitatem
defuisse. si quae inciderunt non tam re quam suspicione
violata, ea, cum fuerint et falsa et inania, sint evulsa ex omni 10
memoria vitaque nostra. is enim tu vir es et eum me esse
cupio ut, quoniam in eadem rei publicae tempora incidimus,
coniunctionem amicitiamque nostram utrique nostrum laudi
sperem fore.
  Quam ob rem tu, quantum tuo iudicio tribuendum esse 4.1
nobis putes, statues ipse et, ut spero, statues ex nostra
dignitate. ego vero tibi profiteor atque polliceor eximium
et singulare meum studium in omni genere offici quod ad
honestatem et gloriam tuam spectet. in quo etiam si multi 5
mecum contendent, tamen cum reliquis omnibus tum
Crassis tuis iudicibus omnis facile superabo; quos quidem
ego ambo unice diligo, sed in [Marco] benevolentia pari hoc
magis sum Publio deditus quod me, quamquam a pueritia
sua semper, tamen hoc tempore maxime sicut alterum 10
parentem et observat et diligit.
  Has litteras velim existimes foederis habituras esse vim, 5.1
non epistulae, meque ea quae tibi promitto ac recipio
sanctissime esse observaturum diligentissimeque esse fac-
turum. quae a me suscepta defensio est te absente dignitatis
tuae, in ea iam ego non solum amicitiae nostrae sed etiam 5
constantiae meae causa permanebo. quam ob rem satis esse
hoc tempore arbitratus sum hoc ad te scribere, me, si quid
ipse intellegerem aut ad voluntatem aut ad commodum aut
ad amplitudinem tuam pertinere, mea sponte id esse
facturum; sin autem quippiam aut a te essem admonitus aut 10
a tuis, effecturum ut intellegeres nihil neque te scripsisse
neque quemquam tuorum frustra ad me detulisse. quam ob
rem velim ita et ipse ad me scribas de omnibus minimis,
maximis, mediocribus rebus ut ad hominem amicissimum et
tuis praecipias ut opera, consilio, auctoritate, gratia mea sic 15
utantur in omnibus publicis, privatis, forensibus, domesticis
tuis, amicorum, hospitum, clientium tuorum negotiis ut,
quod eius fieri possit, praesentiae tuae desiderium meo
labore minuatur.