paulo post prid. Non. Ian. 49 ad urbem
CICERO RUFO
Quo<quo> modo potuissem te convenissem si eo quo con- 5.20.1.1
stitueras venire voluisses. qua re, etsi mei commodi causa
commovere me noluisti, tamen ita existimes velim, me
antelaturum fuisse, si ad me misisses, voluntatem tuam
commodo meo. 5
  Ad ea quae scripsisti commodius equidem possem de
singulis ad te rebus scribere si M. Tullius, scriba meus,
adesset. a quo mihi exploratum est in rationibus dumtaxat
referendis (de ceteris rebus adfirmare non possum) nihil eum
fecisse scientem quod esset contra aut rem aut existimationem 10
tuam; dein, si rationum referendarum ius vetus et mos
antiquus maneret, me relaturum rationes nisi tecum pro
coniunctione nostrae necessitudinis contulissem confecis-
semque non fuisse. quod igitur fecissem ad urbem si 2.1
consuetudo pristina maneret, id, quoniam lege Iulia
relinquere rationes in provincia necesse erat easdemque
totidem verbis referre ad aerarium, feci in provincia; neque
ita feci ut te ad meum arbitrium adducerem, sed tribui tibi 5
tantum quantum me tribuisse numquam me paenitebit.
totum enim scribam meum, quem tibi video nunc esse
suspectum, tibi tradidi. tu ei M. Mindium, fratrem tuum,
adiunxisti. rationes confectae me absente sunt tecum; ad
quas ego nihil adhibui praeter lectionem. ita accepi librum 10
a meo [servo] scriba ut eundem acceperim a fratre tuo. si
honos is fuit, maiorem tibi habere non potui; si fides,
maiorem tibi habui quam paene ipsi mihi; si providendum
fuit ne quid aliter ac tibi et honestum et utile esset referretur,
non habui cui potius id negoti darem quam <cui> dedi. 15
illud quidem certe factum est quod lex iubebat, ut apud
duas civitates, Laodicensem et Apamensem, quae nobis
maxime videbantur quoniam ita necesse erat, rationes
confectas collatas deponeremus. itaque huic loco primum
respondeo me, quamquam iustis de causis rationes referre 20
properarim, tamen te exspectaturum fuisse nisi in pro-
vincia relictas rationes pro <re>latis haberem. quam ob
rem * * *
  De Volusio quod scribis, non est id rationum. docuerunt 3.1
enim me periti homines, in iis cum omnium peritissimus tum
mihi amicissimus, C. Camillus, ad Volusium traferri nomen
a Valerio non potuisse; praedes Valerianos teneri (neque id
erat HS <³⁰XXX>³⁰, ut scribis, sed HS <³⁰XX>³⁰); erat enim curata 5
nobis pecunia Valeri mancipis nomine, ex qua reliquum
quod erat in rationibus rettuli. sed sic me et liberalitatis 4.1
fructu privas et diligentiae et, quod minime tamen laboro,
mediocris etiam prudentiae: liberalitatis, quod mavis scribae
mei beneficio quam meo legatum meum<, M. Anneium,>
praefectumque, Q. Leptam, maxima calamitate levatos, 5
cum praesertim non deberent esse obligati; diligentiae, quod
existimas de tanto officio meo, tanto etiam periculo, nec
scisse me quicquam nec cogitavisse, scribam quicquid
voluisset, cum id mihi ne recitavisset quidem, rettulisse;
prudentiae, cum rem a me non insipienter excogitatam <ne 10
cogitatam> quidem putas. nam et Volusi liberandi meum fuit
consilium et ut multa tam gravis Valerianis praedibus ipsique
T. Mario depelleretur a me inita ratio est. quam quidem
omnes non solum probant sed etiam laudant, et, si verum
scire vis, hoc uni scribae meo intellexi non nimium placere. 15
sed ego putavi esse viri boni, cum populus suum servaret, 5.1
consulere fortunis tot vel amicorum vel civium.
  Nam de Lucceio est ita actum ut auctore Cn. Pompeio
ista pecunia in fano poneretur. id ego agnovi meo iussu esse
factum. qua pecunia Pompeius est usus, ut ea quam tu 5
deposueras Sestius. sed haec ad te nihil intellego pertinere.
illud me non animadvertisse moleste ferrem, ut adscriberem
te in fano pecuniam iussu meo deposuisse, nisi ista pecunia
gravissimis esset certissimisque monumentis testata, cui data,
quo senatus consulto, quibus tuis, quibus meis litteris P. 10
Sestio tradita esset. quae cum viderem tot vestigiis impressa
ut in iis errari non posset, non adscripsi id quod tua nihil
referebat. ego tamen adscripsisse mallem, quoniam id te
video desiderare. sicut scribis tibi id esse referendum, idem 6.1
ipse sentio, neque in eo quicquam a meis rationibus dis-
crepabunt tuae; addes enim tu, meo iussu; quod ego, qui
non addidi, nec causa est cur negem nec, si causa esset et tu
nolles, negarem. 5
  Nam de sestertiis nongentis milibus, certe ita relatum est
ut tu sive frater tuus referri voluit. sed si quid est, quoniam
de λογείᾳ parum †gravisum† est, quod ego in rationibus
referendis etiam nunc corrigere possim, de eo mihi, quoniam
senatus consulto non sum usus, quid per leges liceat con- 10
siderandum est. te certe in pecuniae exactae i<s>ta referre ex
meis rationibus relatis non oportuit, nisi quid me fallit; sunt
enim alii peritiores. illud cave dubites quin ego omnia
faciam quae interesse tua aut etiam velle te existimem si ullo
modo facere possim. 15
  Quod scribis de beneficiis, scito a me et tribunos militaris et 7.1
praefectos et contubernalis dumtaxat meos delatos esse. in
quo quidem me ratio fefellit; liberum enim mihi tempus ad
eos deferendos existimabam dari; postea certior sum factus
triginta diebus deferri necesse esse quibus rationes rettu- 5
lissem. sane moleste tuli non illa beneficia tuae potius ambi-
tioni reservata esse quam meae, qui ambitione nihil uterer.
de centurionibus tamen et de tribunorum militarium con-
tubernalibus res est in integro. genus enim horum bene-
ficiorum definitum lege non erat. 10
  Reliquum est de sestertiis centum milibus, de quibus 8.1
memini mihi a te Myrina litteras esse adlatas, non mei errati
sed tui; in quo peccatum videbatur esse, si modo erat, fratris
tui et Tulli. sed cum id corrigi non posset, quod iam depositis
rationibus ex provincia decessimus, credo me quidem tibi 5
pro animi mei voluntate proque ea spe facultatum quam tum
habebamus quam humanissime potuerim rescripsisse. sed
neque tum me humanitate litterarum mearum obligatum
puto neque me tuam hodie epistulam de HS C sic accepisse
ut ii accipiunt quibus epistulae per haec tempora molestae 10
sunt. simul illud cogitare debes, me omnem pecuniam quae ad 9.1
me salvis legibus pervenisset Ephesi apud publicanos
deposuisse; id fuisse HS <³⁰XXII>³⁰: eam omnem pecuniam
Pompeium abstulisse. quod ego sive aequo animo sive iniquo
fero, tu de HS C aequo animo ferre debes et existimare eo 5
minus ad te vel de tuis cibariis vel de mea liberalitate
pervenisse. quod si mihi expensa ista HS C tulisses, tamen,
quae tua est suavitas quique in me amor, nolles a me hoc
tempore aestimationem accipere; nam numeratum si cu-
perem, non erat. sed haec iocatum me putato, ut ego te 10
existimo. ego tamen, cum Tullius rure redierit, mittam eum
ad te, si quid ad rem putabis pertinere.
  Hanc epistulam cur conscindi velim causa nulla est.