Dec. 46 vel in. 45 in Sicilia
CAECINA CICERONI P. S.
Quod tibi non tam celeriter liber est redditus, ignosce timori 6.7.1.1
nostro et miserere temporis. filius, ut audio, pertimuit, neque
iniuria, si liber exisset (quoniam non tam interest quo animo
scribatur quam quo accipiatur) ne ea res inepte mihi noceret,
cum praesertim adhuc stili poenas dem. qua quidem in re 5
singulari sum fato. nam cum mendum scripturae litura
tollatur, stultitia fama multetur, meus error exsilio corrigitur,
cuius summa criminis est quod armatus adversario male dixi.
nemo nostrum est, ut opinor, quin vota Victoriae suae fecerit, 2.1
nemo quin, etiam cum de alia re immolaret, tamen eo
quidem ipso tempore ut quam primum Caesar superaretur
optaret. hoc si non cogitat, omnibus rebus felix est; si scit et
persuasus est, quid irascitur ei qui aliquid scripsit contra 5
suam voluntatem cum ignorit omnibus qui multa deos
venerati sint contra eius salutem?
  Sed ut eodem revertar, causa haec fuit timoris: scripsi de 3.1
te parce me dius fidius et timide, non revocans me ipse sed
paene refugiens. genus autem hoc scripturae non modo
liberum sed incitatum atque elatum esse debere quis ignorat?
solutum existimatur esse alteri male dicere, tamen cavendum 5
est ne in petulantiam incidas; impeditum se ipsum laudare,
ne vitium adrogantiae subsequatur; solum vero liberum
alterum laudare, de quo quicquid detrahas necesse est aut
infirmitati aut invidiae adsignetur. ac nescio an tibi gratius
opportuniusque acciderit; nam quod praeclare facere non 10
poteram primum erat non attingere, secundum beneficium
quam parcissime facere. sed tamen ego quidem me sustinui;
multa minui, multa sustuli, complura ne posui quidem. quem
ad modum igitur scalarum gradus si alios tollas, alios incidas,
non nullos male haerentis relinquas, ruinae periculum struas, 15
non ascensum pares, sic tot malis tum vinctum, tum fractum
studium scribendi quid dignum auribus aut probabile potest
adferre?
  Cum vero ad ipsius Caesaris nomen veni, toto corpore 4.1
contremesco, non poenae metu sed illius iudici. totum enim
Caesarem non novi. quem putas animum esse ubi secum
loquitur? 'hoc probabit, hoc verbum suspiciosum est. quid
si hoc muto? at vereor ne peius sit.' age vero, laudo aliquem: 5
num offendo? cum porro reprehendam, quid si non vult?
armati stilum persequitur; victi et nondum restituti quid
faciet? auges etiam tu mihi timorem, qui in 'Oratore' tuo
caves tibi per Brutum et ad excusationem socium quaeris.
ubi hoc omnium patronus facit, quid me, veterem tuum, 10
nunc omnium clientem, sentire oportet? in hac igitur
calumnia timoris et caecae suspicionis tormento, cum
plurima ad alieni sensus coniecturam, non ad suum iudicium
scribantur, quam difficile sit evadere, si minus expertus es,
quod te ad omnia summum atque excellens ingenium 15
armavit, nos sentimus. sed tamen ego filio dixeram librum
tibi legeret et auferret, aut ea condicione daret si reciperes te
correcturum, hoc est, si totum alium faceres.
  De Asiatico itinere, quamquam summa necessitas preme- 5.1
bat, ut imperasti feci.
  Te pro me quid horter? vides tempus venisse quo necesse
sit de nobis constitui. nihil est, mi Cicero, quod filium meum
exspectes. adulescens est; omnia excogitare vel studio vel 5
aetate vel metu non potest. totum negotium tu sustineas
oportet; in te mihi omnis spes est. tu pro tua prudentia quibus
rebus gaudeat, quibus capiatur Caesar, tenes; a te omnia
proficiscantur et per te ad exitum perducantur necesse est.
apud ipsum multum, ad eius omnis plurimum potes. unum 6.1
tibi si persuaseris, non hoc esse tui muneris, si quid rogatus
fueris ut facias (quamquam id magnum et amplum est), sed
totum tuum esse onus, perficies; nisi forte aut in miseria
nimis stulte aut in amicitia nimis impudenter tibi onus 5
impono. sed utrique rei excusationem tuae vitae consuetudo
dat. nam quod ita consuesti pro amicis laborare, non iam sic
sperant abs te sed etiam sic imperant tibi familiares.
  Quod ad librum attinet quem tibi filius dabit, peto a te ne
exeat, aut ita corrigas ne mihi noceat. 10