viii Kal. Dec. 57 (§5)
CICERO ATTICO SAL.
Avere te certo scio cum scire quid hic agatur tum ea a me scire, 4.3.1.1
non quo certiora sint ea quae in oculis omnium geruntur si a
me scribuntur quam cum ab aliis aut scribuntur tibi aut nun-
tiantur, sed velim perspicias ex meis litteris quo animo ea feram
quae geruntur et qui sit hoc tempore aut mentis meae sensus 5
aut omnino vitae status.
  Armatis hominibus a. d. iii Non. Nov. expulsi sunt fabri de 2.1
area nostra, disturbata porticus Catuli, quae ex senatus consulto
consulum locatione reficiebatur et ad tectum paene pervenerat,
Quinti fratris domus primo fracta coniectu lapidum ex area
nostra, deinde inflammata iussu Clodi inspectante urbe coniectis 5
ignibus, magna querela et gemitu non dicam bonorum, qui
nescio an nulli sint, sed plane hominum omnium. ille ve<l
ante> demens ruere, post hunc vero furorem nihil nisi caedem
inimicorum cogitare, vicatim ambire, servis aperte spem
libertatis ostendere. etenim antea, cum iudicium nolebat, 10
habebat ille quidem difficilem manifestamque causam, sed
tamen causam; poterat infitiari, poterat in alios derivare,
poterat etiam aliquid iure factum defendere: post has ruinas,
incendia, rapinas desertus a suis vix iam †Decimum† dissigna-
torem, vix Gellium retinet, servorum consiliis utitur; videt, si 15
omnis quos vult palam occiderit, nihilo suam causam difficilio-
rem quam adhuc sit in iudicio futuram.
  Itaque a. d. iii Id. Nov. cum Sacra via descenderem, insecutus 3.1
est me cum suis. clamor, lapides, fustes, gladii; et haec im-
provisa omnia. discessi in vestibulum Tetti Damionis. qui
erant mecum facile operas aditu prohibuerunt. ipse occidi
potuit; sed ego diaeta curare incipio, chirurgiae taedet. ille 5
omnium vocibus cum se non ad iudicium sed ad supplicium
praesens trudi videret, omnis Catilinas Acidinos postea reddidit.
nam Milonis domum, eam quae <est in> Cermalo, prid. Id. Nov.
expugnare et incendere ita conatus est ut palam hora quinta
cum scutis homines eductis gladiis, alios cum accensis facibus 10
eduxerit. ipse domum P. Sullae pro castris sibi ad eam im-
pugnationem sumpserat. tum ex Anniana Milonis domo Q.
Flaccus eduxit viros acris; occidit homines ex omni latrocinio
Clodiano notissimos, ipsum cupivit, sed ille †ex interiorem
aedium Sulla se in†. senatus postridie Id. domi Clodius. egre- 15
gius Marcellinus, omnes acres. Metellus calumnia dicendi
tempus exemit adiuvante Appio, etiam hercule familiari tuo,
de cuius constantia vitae tuae verissimae litterae. Sestius furere.
ille postea, si comitia sua non fierent, urbi minari. <Milo>
proposita Marcellini sententia, quam ille de scripto ita dixerat 20
ut totam nostram causam areae, incendiorum, periculi mei
iudicio complecteretur eaque omnia comitiis anteferret, pro-
scripsit se per omnis dies comitialis de caelo servaturum.
contiones turbulentae Metelli, temerariae Appi, furiosissimae 4.1
Publi; haec tamen summa, nisi Milo in campo obnuntiasset,
comitia futura.
  A. d. xii Kal. Dec. Milo ante mediam noctem cum manu
magna in campum venit. Clodius, cum haberet fugitivorum 5
delectas copias, in campum ire non est ausus. Milo permansit
ad meridiem mirifica hominum laetitia, summa cum gloria.
contentio fratrum trium turpis, fracta vis, contemptus furor.
Metellus tamen postulat ut sibi postero die in foro obnuntietur;
nihil esse quod in campum nocte veniretur; se hora prima in 10
comitio fore. itaque a. d. xi Kal. [Ian.] in comitium Milo de
nocte venit. Metellus cum prima luce furtim in campum
itineribus †prope† deviis currebat; adsequitur inter lucos
hominem Milo, obnuntiat. ille se recipit magno et turpi Q.
Flacci convicio. a. d. x Kal. nundinae. contio biduo nulla. 15
  A. d. viiii Kal. haec ego scribebam hora noctis nona. Milo 5.1
campum iam tenebat. Marcellus candidatus ita stertebat ut ego
vicinus audirem. Clodi vestibulum vacuum sane mihi nuntia-
batur: pauci pannosi sine lanterna. meo consilio omnia illi fieri
querebantur, ignari quantum in illo heroë esset animi, quantum 5
etiam consili. miranda virtus est. nova quaedam divina mitto,
sed haec summa est: comitia fore non arbitror, reum Publium,
nisi ante occisus erit, fore a Milone puto, si se in turba ei iam
obtulerit occisum iri ab ipso Milone video. non dubitat facere,
prae se fert; casum illum nostrum non extimescit. numquam 10
enim cuiusquam invidi et perfidi consilio est us<ur>us nec inerti
nobili<tati> crediturus.
  Nos animo dumtaxat vigemus, etiam magis quam cum 6.1
florebamus; re familiari comminuti sumus. Quinti fratris
tamen liberalitati pro facultatibus nostris, ne omnino exhaustus
essem, illo recusante subsidiis amicorum respondemus. quid
consili de omni nostro statu capiamus te absente nescimus. 5
qua re adpropera.